Nën organizim të Ambasadës Maqedonase dhe Institutit Shqiptar për Studime Ndërkombëtare në Tiranë, u promovua botimi shqip i librit “Etnografia dhe antropologjia e maqedonasve “Nashinci” nga kufiri maqedono-shqiptar” i Dr. Meri Stojanova.
Në promovim morën pjesë përfaqësues të shquar të pakicës kombëtare maqedonase, drejtori i institutit, dekani i Fakultetit të Gjuhëve të Huaja, prof. Esmeralda Kromida, ambasadorët e Sllovenisë dhe Kroacisë dhe Serbisë, Armanda Hisa, zëvendësdrejtoreshë e Arkivave dhe Bibliotekave etj. individë të dalluar nga rrethet shkencore të Shqipërisë.
Përveç autores Stojanova, librin e promovuan ambasadori Danço Markovski dhe Marija Dojçe, prof. në Universitetin e Korçës.
Vetë titulli i librit tregon se është një çështje aktuale dhe shumë interesante që përmban një gjenezë të gjatë historike të popullatës maqedonase që jetoi dhe mbijetoi në zonën e Golobërdës dhe të Prespës së Vogël ndër shekuj.
Në fjalën e tij, ambasadori Markovski theksoi: Në përgjithësi, libri ka një kuptim të shumëanshëm dhe është një lloj udhërrëfyesi që përmban disa elemente që i japin lexuesit një pasqyrë të plotë të popullsisë vendase maqedonase. Nga ana tjetër, puna e Dr. Stojanova plotëson një pjesë të boshllëkut ekzistues të kërkimit shkencor në këto anë të Republikës së Shqipërisë.
Ky është libri i dytë në 3-4 vitet e fundit, pas veprës së profesoreshës së nderuar Marija Dojçe, “Integrimi harmonik i minoritetit maqedonas në Republikën e Shqipërisë – rasti i minoritetit maqedonas në zonën e Prespës dhe Vrbnik”, i cili trajton maqedonasit dhe veçantinë e tyre kombëtare, etnike, gjuhësore dhe kulturore, por në të njëjtën kohë lidhjen e tyre me shqiptarët.
Stojanova në titullin e librit krahas emrit maqedonas shton edhe fjalën Nashinci. Ndryshe nga emri që tregon përcaktor etnik, fjala “nashinci” është emër i zakonshëm në gjuhën maqedonase, por në rastin e popullatës maqedonase në këto dy zona ka një kuptim të veçantë. Nashinci është një term i krijuar nga popullata që përdorej në komunikimin e ndërsjellë për të zëvendësuar fjalën maqedonas, sepse në momente të caktuara historike ishte e ndaluar përdorimi i saj nga autoritetet e ndryshme që qeverisnin këto rajone. Deklaratat e popullatës lokale për këtë janë shumë interesante. Prej tyre shihet edhe dallimi në trajtimin e maqedonasve në Prespë dhe Gollobordë. Ndryshe nga Prespa, popullsia e Gollobordës nuk ka pasur kurrë mundësi të shprehet lirshëm. Kjo shprehet shumë qartë gjatë regjistrimeve të organizuara të popullsisë. Dhe këtu vijmë te pjesa e identitetit kombëtar të popullatës maqedonase që jetoi fatin e ngjarjeve historike që autori i përshkruan shumë qartë dhe me argumente. Nga këtu mund të shihet edhe gjeneza se përse edhe pas kaq shumë dekadash, faktorë të jashtëm të caktuar vazhdojnë të tentojnë ta pretendojnë dhe përvetësojnë këtë popullatë maqedonase, duke harruar se janë shtetas shqiptarë me origjinë maqedonase.
Libri “Etnografia dhe antropologjia e maqedonasve “Nashinci” nga kufiri maqedonas-shqiptar” është vepër me vlera të rëndësishme shkencore dhe shoqërore. Një vepër që është veçanërisht e dobishme për këdo që dëshiron të studiojë marrëdhëniet maqedono-shqiptare nga një këndvështrim më i gjerë, ose që merret drejtpërdrejt me to.
©Makedonium