Официјалната државна политика на Бугарија продолжува да биде целосно негирање на постоењето на македонското малцинство, како и на македонскиот идентитет, јазик, култура и историја. Токму ова негирање, заедно со целосното одобрување на ЕУ за антимакедонските кампањи на Бугарија, доведе до драматичен пораст на омразата и кршењето на човековите права против Македонците во Бугарија:
ГОДИШЕН ИЗВЕШТАЈ ЗА СОСТОЈБАТА СО ЧОВЕКОВИТЕ ПРАВА НА МАКЕДОНСКОТО МАЛЦИНСТВО ВО БУГАРИЈА – 2022
2022 година: 15 години откако Бугарија стана членка на Европската унија, 32 години откако стана демократија, 59 години од почетокот на политиката на негирање, асимилација и дискриминација на македонското малцинство во Бугарија.
СОДРЖИНА
Вовед: Состојбата на македонското малцинство и поважни случувања во 2022 година
Негирање на македонското малцинство, нација и идентитет
Манипулација со резултатите од пописот
Говор на омраза
Повреда на правото на здружување
Повреда на правото на мирен собир
Дискриминација на македонските организации и активисти во Бугарија
Отсуство на правна заштита
Одбивање на властите да се вклучат во дијалог
Заклучоци и препораки
ВОВЕД
Состојбата на македонското малцинство во Бугарија во 2022 година
Во текот на 2022 година состојбата на македонското малцинство во Бугарија продолжи да се влошува во корелација со влошувањето на односите со Република Македонија поради обидите на бугарските власти да го принудат Скопје да се откаже од постоењето на македонското малцинство во Бугарија и медиумската кампања спроведена во Бугарија во тој поглед.
Ниту едно од правата предвидени во Рамковната конвенција за правата на националните малцинства не му е доделено на македонското малцинство и тенденцијата на тој план продолжи да биде негативна.[1] Во училиштата децата нема да научат ништо за македонското малцинство и нација; напротив, на децата им се обезбедуваат информации во кои нема место за постоење на македонската нација и малцинство. Македонскиот литературен јазик, литература и историја и натаму не се изучуваат.[2] На телевизија и во медиумите се користат неколку методи за да се изнесе единственото гледиште, според кое не постои македонска нација, дека се што е македонско е бугарско и дека секое различно мислење е „антибугарско“. На едукативните ТВ програми или дебати не е застапено македонското гледиште. Самиот поим за македонската свест („македонизам“ како што е означен во Бугарија) се смета за вештачка антибугарска идеологија. Македонското гледиште не е вклучено во предавањата и дискусиите за историјата. На самата македонска свест („македонизам“ како што се означува во Бугарија) се гледа како на вештачка антибугарска идеологија. Македонската свест (а и македонската нација во целина) во Бугарија се смета за производ на комунистички експеримент или резултат на непријателска странска пропаганда. Во општеството владее клима на нетолеранција кон Македонците и тие се предмет на говор на омраза, кој често е широко изложен преку медиумите без да биде санкциониран од државните институции и без да наиде на осуда од поширокото општество.
Искористувајќи ја вештачки создадената атмосфера на нетрпеливост, бугарската држава успешно ги држи претставниците на малцинството изолирани од политичкиот и општествениот живот во земјата – и индивидуално[3] и колективно со тоа што не регистрира македонски партии и организации кои ги бранат правата на Македонците.
Во Европскиот суд за човекови права (ЕСЧП) на почетокот на 2022 година имало вкупно 11 нерешени македонски предмети, а девет од случаите се однесуваат на одбивање да се регистрираат македонски здруженија. Три се однесуваат на ОМО Илинден, четири се однесуваат на Здружението на репресирани Македонци, еден на Македонскиот клуб за етничка толеранција во Република Бугарија и еден на Граѓанската иницијатива за признавање на македонското национално малцинство (Јане Петков). Во сите овие случаи кои се однесуваат на правото на здружување поминал почетниот период на разгледување за испитување на допуштеноста на жалбите. Имаше и два случаи за правото на собирање поради одбивањето на градоначалникот на Петрич да ја дозволи прославата на Самоиловата тврдина. Во текот на годината беа додадени нови случаи.
Бугарските власти постојано нагласуваат дека одлуките на ЕСЧП и Комитетот на министри нема да пропишуваат автоматска регистрација на македонските организации[4] и детално ги посочуваат мерките што ги презеле за отстранување на грешките пред регистрацијата на македонските организации, но во исто време не покажуваат грижа за фактот дека нивните „мерки “ имаат нула ефект и не постигнале апсолутно ништо (нешто што беше нагласено и на последната седница на Комитетот на министри – видете подолу). Во исто време тие постојано избегнуваат да преземаат мерки, било по сопствена иницијатива или кога ќе бидат повикани да го сторат тоа, со што би се отстраниле постоечките бариери. На пример, со упатување до Уставниот суд да обезбеди толкувачки одлуки на членови од Уставот кои судовите постојано ги злоупотребуваат како аргументација за нерегистрација на македонските организации; или истиот суд да ја укине или да даде ново толкување на својата одлука од 29 февруари 2000 година во која меѓу другото се споменува дека „во Република Бугарија не постои македонска етничка припадност“, што е еден од основните аргументи кои се користат во одлуките за одбивање на регистрација на судовите. Дополнително, властите не презеле никакви активности за повлекување на официјалните ставови искажани од Парламентот и министерствата дека во Бугарија нема македонско малцинство; напротив, истите овие ставови се активно поддржани. Дополнително, властите покажуваат извонредна бавност и недостаток на желба да ги спроведат мерките што им ги препорача Комитетот на министри, оставајќи ги во голем степен да останат само како формален израз на желба да го сторат тоа.
Во текот на 2022 година бугарската држава не презеде никакви мерки за подобрување на состојбата на македонското малцинство. Напротив, направи напори да го спречи признавањето на македонското малцинство, како и секое барање на тој план.
Македонците не се претставени во државните институции, со избрани претставници (поради немање регистрирана политичка партија) или од организации. Ниту една од регистрираните партии во Бугарија не ги брани правата на Македонците во Бугарија. Претставниците од целото општество, со исклучок на мал дел од граѓанското општество[5] ги третираат Македонците, во најдобар случај, како нешто непостоечко и не сериозна категорија на лица и, во најлош случај, како опасност за националната безбедност и предавство. Нема (и немало) македонски претставници во Комисијата за малцинства. Кога официјално се зборува и пишува за етничките групи во Бугарија, Македонците воопшто не се споменуваат и македонската култура, јазик и историја не се претставени во ниту една владина публикација или официјална веб-страница. Македонците не се вклучени во никакви програми кои се однесуваат на етничките заедници и не добиваат никаков вид помош од државата за зачувување и развој на нивната култура и идентитет [6].
И оваа година ниту Комисијата против дискриминација, канцеларијата на Народниот правобранител, ниту која било друга организација не донесоа официјален став за состојбата на Македонците во Бугарија, и покрај тоа што се зголеми бројот на пресудите против Бугарија во Европскиот суд за човекови права до 14. За 31 година демократија ниту една бугарска официјална институција не го сторила тоа.
И покрај големиот број препораки на меѓународните тела, бугарските власти упорно одбиваат да стапат во дијалог со македонското малцинство.
Република Бугарија направи сериозни напори да го оневозможи покренувањето на ова прашање во рамките на Европската Унија.
Поважни случувања во текот на годината
По седницата на Советот за национална безбедност одржана на 10 јануари, едногласно беше одлучено дека покренувањето на прашањето за македонското малцинство во Бугарија од страна на македонските власти ќе го спречи отстранувањето на бугарското вето за македонската интеграција во Европа. Премиерот Кирил Петков за македонското малцинство во Бугарија на најгледаната бугарска телевизија БТВ изјави вака: „Во Бугарија не може да се разговара за такво малцинство, постои 100% тврд став дека не може да се разговара за тоа“. .[7]
На 19 јануари Михаел Рот, поранешниот германски државен министер за европски прашања од 2013 до 2021 година и пратеник во германскиот парламент изјави: „Бугарија мора да ги спроведе одлуките на Европскиот суд за човекови права и да го признае македонското малцинство во Бугарија. Во ЕУ не е дозволено една држава да може да носи одлуки во врска со јазикот и културата на друга.“[8]
На 21 јануари Бугарскиот Хелсиншки Комитет ги презентираше своите набљудувања до Комитетот на министри во врска со случаите групирани под наслов „ОМО Илинден и други против Бугарија“, и го изјави следново: „Во овој поглед, нема никаков позитивен развој“. и понатаму упати апел дека: „Комитетот на министри не треба да дозволи овој потсмев со своите препораки и со пресудите на ЕСЧП да продолжи. Треба да покрене прекршочна постапка за да обезбеди нивно спроведување“.[9]
Македонскиот претседател Стево Пендаровски на 29 јануари 2022 година се сретна со претставници на ОМО „Илинден“-ПИРИН, Граѓанското здружение за фундаментални човекови права, Здружението на репресирани Македонци во Бугарија – жртви на комунистичкиот терор, Античките Македонци и Македонскиот клуб за етнички Толеранција во Бугарија. На средбата се разговараше за состојбата на Македонците во Бугарија и билатералните односи меѓу Македонија и Бугарија. И покрај позитивната атмосфера во која се одржа средбата, таа сепак наиде на извонредно негативен одговор од официјалните власти и медиумите во Бугарија. Вицепремиерката Корнелија Нинова ја откажа договорената посета на Македонија, Министерството за надворешни работи упати остра осуда во која се заканува дека ќе создаде проблеми за македонските евроинтеграции, а претседателот Радев средбата ја окарактеризира како поддршка на сепаратизмот. Имаше бројни закани дека поради оваа средба ќе биде блокирана евроинтеграцијата на Македонија.[10]
На 29 јануари во Собранието премиерот Петков изјави дека вклучувањето на Бугарите во македонскиот Устав не е доволен услов за отстранување на ветото за евроинтеграциите на Македонија и од друга страна, исто така, изјави дека „дискусијата за темите за Македонското малцинство е апсолутно недозволива, нема да дискутирам за тоа““.[11]
На 8 и 9 март Комитетот на министри донесе нова одлука во врска со пресуди за Македонците во ЕСЧП против Бугарија.[12] Имено, пратениците:
1. потсетија дека оваа група случаи се однесува на неоправдани одбивања на судовите, помеѓу 1999 и 2015 година, да регистрираат здруженија со цел да се постигне признавање на „македонското малцинство во Бугарија“, врз основа на размислувања за национална безбедност, заштита на јавниот ред и правата на другите
2. изразија длабока загриженост дека и покрај усвојувањето на Привремената резолуцијаCM/ResDH(2020)197 и одлуките од јуни 2021 година, најновите барања за регистрација иницирани од здруженијата апликанти повторно беа одбиени врз основа на целите на здруженијата или основи поврзани со до збунето толкување на статутите на здруженијата, постојано отфрлано од Европскиот суд
3. изразија длабока загриженост поради фактот што речиси 16 години по првата правосилна пресуда во оваа група, на здруженијата кои имаат за цел „да го постигнат признавањето на македонското малцинство“ и понатаму рутински им се одбива регистрација и дека тоа во моментов изгледа главно поради поширока проблем на неодобрување на нивните цели
4. истакнаа дека сегашните пресуди не доведуваат до обврска да се признае група на лица како малцинство, но јасно е дека од домашните власти бараат да не одбиваат регистрација врз основа, кои во неколку наврати биле отфрлени од Европскиот суд поврзани со целите на здруженијата
6. одлучно ги повикаа властите да ги преземат сите неопходни исклучителни мерки за целосно усогласување со Привремената резолуцијаCM/ResDH(2020)197 и одлуките на Комитетот од јуни 2021 година
На 21 февруари македонските организации поднесоа колективна претставка до Народниот правобранител поради дискриминација и говор на омраза со кои се соочуваат, како и повреда на нивните права, а изнесоа и низа барања до канцеларијата на Народниот правобранител (види поглавје Отсуство на правна заштита)
На 1 февруари претседателот Радев со својот карактеристичен двоен аршин изјави дека „македонските Бугари се борат за еднаквост, што е загарантирана во нивниот Устав. Тие се борат за нивна целосна интеграција во општествениот живот на државата. Тоа е радикално различно од сепаратистичките тенденции со кои се претендира на малцински статус искажани од луѓето со кои се сретна претседателот Педаровски“. Според него, секое барање за реципроцитет во однос на правата на малцинствата е „контрапродуктивно“.[13]
На почетокот на април беше објавен Извештајот за човекови права на Стејт департментот за Бугарија за 2021 година. Проблемите со кои се соочуваат етничките Македонци беа опфатени на две места“. Во поглавјето насловено Слобода на здружување беше наведено следново: „Властите продолжија да негираат регистрација на етничко-македонски активистички групи како што се Обединета македонска организација-Илинден, Друштвото на угнетените Македонци-жртви на комунистичкиот терор, Здружението за одбрана на поединците. Граѓанските права и Македонскиот клуб за етничка толеранција во Бугарија, и покрај 14 претходни одлуки на ЕСЧП дека негирањето ја нарушува слободата на здружување на групите. … со образложение дека групата ќе спроведува политичка агенда која го загрозува единството и безбедноста на нацијата и ќе ги прекрши правата на останатото население во земјата што не се идентификува како македонско“. Во поглавјето насловено Системско расно и етничко насилство и дискриминација, беше наведено следново за пописот во 2021 година „Слично, Обединетата македонска организација-Илинден наведе случаи во Благоевград во кои националните пописни шалтери им рекоа на поединци што ги посетија дека „македонец“ не е достапна опција за етничка идентификација.“[14]
На 17 април, за време на посетата на Македонија, потпретседателката Јотова како одговор на прашање за македонското малцинство го изјави следново: „Ние немаме малцинства во нашата земја, така е направен законот“ и така повторно ја покрена една од спорните точки на бугарската државна политика во тој поглед; имено дека Бугарија ги признава само индивидуалните права, притоа шпекулирајќи дека малцинските права се колективни, игнорирајќи го фактот дека тие се и индивидуални права.[15]
На 16 мај, при посетата на Берлин, претседателот Радев изјави дека „не смееме да дозволиме легитимирање на македонизмот во ЕУ“.[16]
На 16 јуни во Благоевград Граѓанското здружение за одбрана на основните човекови права изнајми простор и започна со подготовки за отворање на Македонскиот културен клуб „Никола Вапцаров“. На 5 јули имало обид за одземање на просториите од здружението.
На 17 јуни, Македонија и Бугарија го потпишаа скандалозниот Протокол бр. 2. Овој документ е нереципрочен, непринципиелен, дискриминаторски. Ги брани правата на бугарското малцинство во Македонија, претставено од Бугарија, но не и македонското малцинство во Бугарија кое остана без застапеност во овие преговори; зазема специфичен став за репресијата во комунизмот во Македонија, но не и во Бугарија во тој период, додека Здружението на репресирани Македонци во Бугарија не може да се регистрира веќе 13 години. Македонското малцинство се споменува само во смисла дека Македонија нема да изрази никаква грижа за него, а во исто време внимателно се избегнува самиот термин „македонско малцинство“.
На 27 август беше вандализиран Клубот на „Античките Македонци“ во градот Гоце Делчев. Властите одбија да преземат какви било мерки поради „незначајноста на инцидентот“.
Во јануари 2022 година, во врска со мониторингот воспоставен од Комитетот на министри поради одбивањето да се регистрираат македонските организации во Бугарија, бугарските власти објавија документ со наслов „Принципиелни позиции“ за службениците кои се занимаваат со регистрација и раководството на здруженијата и ги ревидираат овие документи во септември 2022. Овие документи беа со право оценети од Комитетот на министри во декември истата година на следниов начин: „овие документи не ја изразуваат вистинската потреба да се обезбеди оценка во согласност со Конвенцијата за целите на здружението. Покрај тоа, треба да се забележи со загриженост дека ниту овие документи, ниту пораката на високо ниво содржана во писмото на министерот за правда од октомври 2021 година не изгледа дека дека дозволиле усогласување во пракса на Агенцијата и судовите со барањата на Конвенцијата. Дополнително, очигледно нема развој на настаните поврзани со проширувањето на обврската на Агенцијата да дава упатства за исправка на регистарските досиеја, како што е предвидено во патоказот за 2021 година“. [17]
На 7 октомври 2022 година, Советот на општина Благоевград со 25 гласа „за“, 4 воздржани и 12 отсутни усвои Декларација против отворањето на Македонскиот културен клуб во Благоевград, нарекувајќи го „антибугарска провокација“ и тврдејќи дека „создавањето таков центар во нашиот град е груба провокација од нелегитимни организации според нашиот закон“. Следната изјава во Декларацијата е индикативна за нискиот степен на општествена дебата и непознавањето на законот од страна на општинските советници: „Сметаме дека сите акции за создавање на организација во која група луѓе се самоопределуваат дека тие сочинуваат „малцинство“ во рамките на нашата земја претставуваат грубо газење на Уставот и законите на Република Бугарија“.[18]
Во декември 2022 година, конечната забрана на „Граѓанското здружение за одбрана на основните индивидуални човекови права на 6 октомври, врз основа на конечна одлука на Врховниот касационен суд, беше оценета на следниов начин од страна на Комитетот на министри [19]: „…. распуштањето на „Граѓанското здружение за заштита на основните индивидуални права“ веќе беше оценето негативно од Комитетот во неговата Привремена резолуција CM/ResDH(2020)197, врз основа на слични пресуди на оние што Европскиот суд ги отфрли во моментов и дека постапката за распуштање која заврши во октомври 2022 година се однесува само на процедурално прашање. Затоа, Комитетот може да забележи со загриженост дека горенаведеното здружение сега е распуштено на конечен начин, врз основа на негативна оценка за нејзината цел, како што е отфрлена од страна на Европскиот суд во сегашните пресуди, а не поради реални незаконски активности. Сигурно би било залудно Комитетот да инсистира на процедура за регистрација во согласност со Конвенцијата, доколку властите веднаш побараат распуштање на таквите здруженија без соодветно оправдување“.[20]
Меѓу 25 и 30 октомври клубот на Античките Македонци во Гоце Делчев повторно беше вандализиран. Властите повторно одбија да преземат какви било мерки.
На 30 октомври официјално беше отворен Македонскиот културен клуб „Никола Вапцаров“ придружен со засилено полициско присуство и неколку провокации, особено ограничување на слободата на собирање (види подолу). Пред тоа во два наврати беа избришани делови од името на клубот, поточно зборот „македонски“.
Одлуката на Комитетот на министри од 8 декември ја даде следната оценка за неодамнешните случувања во врска со одбивањето да се регистрираат македонски организации во Бугарија, меѓу другото конкретно наведувајќи:
„Што се однесува до поединечните мерки, изразуваме жалење бидејќи во најновата постапка за регистрација во врска со здруженијата апликанти, Агенцијата и судовите повторно … не ги почитуваа принципите наведени во пресудите на Судот и Привремената резолуција на Комитетот CM/ ResDH(2020)197 во врска со барањата од член 11 од Конвенцијата. Посебно е длабоко загрижувачко што повеќе од 16 години по првата правосилна пресуда во оваа група, на здруженијата кои имаат за цел „да го постигнат признавањето на македонското малцинство“ и понатаму рутински им се одбива регистрација, очигледно поради поширокото неодобрување на нивните цели. Во овој контекст, Комитетот можеби ќе сака да нагласи дека иако сегашните пресуди не создаваат обврска да се признае група на лица како малцинство, тие бараат од домашните власти да не одбиваат регистрација врз основа на постојано отфрлање од страна на Европскиот суд поврзани со целите на здруженијата“. Исто така, „Практиката на Агенцијата и судовите во последните години фрла сериозен сомнеж во капацитетот на механизмот за регистрација во сила од 2018 година да обезбеди испитувања на барањата за регистрација на апликантите усогласени со Конвенцијата. Се чини дека е особено релевантно да се потсети дека практиката која моментално постои не е во согласност со судската пракса на Европскиот суд.“[21]
Понатаму, Комитетот на министри го посочи видот на напредок што се очекуваше од оние бугарски институции задолжени за регистрација на организации:
„6. освен тоа, истакна дека за да се овозможи постигнување опиплив напредок во овие случаи Агенцијата и надлежните судови треба: (i.) да не одбиваат регистрација на здруженија кои имаат за цел да постигнат „признавање на македонското малцинство во Бугарија“ врз основа што е во спротивност со Пресудите на Европскиот суд во овие случаи; (ii.) исцрпно да ги идентификува сите недостатоци на документите за регистрација на здруженијата апликанти и здруженијата како нив.“[22]
НЕГИРАЊЕ НА МАКЕДОНСКОТО МАЛЦИНСТВО, НАЦИЈА И ИДЕНТИТЕТ
Од 1963 година наваму, негирањето на постоењето на македонското малцинство е официјална државна политика и доктрина. На 29.02.2000 година Уставниот суд промовираше таква политика во сопствената Пресуда бр. 1 со која се забрани ОМО „Илинден“-ПИРИН и оттогаш тоа е еден од главните основи и аргументи за кршење на правото на здружување на Македонците кое згора на тоа оваа година го разви во официјална судска практика и норма (види подолу). Во 2019 и 2020 година тоа беше претворено во официјален услов за исполнување на интеграцијата во европските структури на Република Македонија и една од причините за блокирање на преговорите за членство на Македонија во ЕУ. На 21 мај и 16 јуни 2021 година, преодната влада во Бугарија го потврди ставот дека еден од условите за интеграција во европските структури на Република Македонија е Македонија да се откаже од македонското малцинство во Бугарија.[23]
Негирањето не само на македонското малцинство, туку во принцип и негирањето на постоењето на малцинствата во земјата се сметаше за аргумент за нерегистрација на малцинските организации, кои се сметаат за насочени против територијалниот интегритет на земја (види поглавје Повреда на правото на собирање).
Концептот „македонско малцинство“ често се става во превртени запирки во објавените документи и редовно е придружен со фразата „т.н.“ во официјалните документи, како и на медиумите и интернет-форумите.
На 12 јануари 2022 година, македонското издание на „Гласот на Америка“ емитуваше интервју со Габриел Ескобар, заменик-помошник секретар на Стејт департментот на САД за Западен Балкан во кое тој изјави: „Амбасадата на САД во Софија работи со бугарската влада за барањата за почитување на правата на македонското малцинство во Бугарија“.[24] Оваа изјава која подоцна беше побиена[25] предизвика бурна реакција во Бугарија и беше оценета како скандалозна.
Првиот што реагираше беше пратеникот на Европскиот парламент од партијата ВМРО БНД, Ангел Џамбазки, кој изјави дека „во Бугарија никогаш немало „македонско малцинство“, нема ниту сега, ниту ќе има такво малцинство. Побара одговор од САД: „Навистина очекувам категоричен одговор. Отсуството на таков одговор, како и сите обиди за преварирање и заобиколување на прашањето ќе бидат едногласно земени од целата бугарска нација како непријателски чин на оваа американска администрација против нашата земја. Зашто, ако никој не разбрал, ќе се повторам – сегашната политика на новата американска администрација во однос на македонското прашање целото бугарско општество со право ја смета за антинаучна, антиисториска и конкретно антибугарска“. 26] Понатаму, тој побара оставка од владата доколку таа реално работи заедно со Американската амбасада во корист на македонското малцинство. Во дополнителната изјава од 14 јануари тој беше уште поекстремен; Самото тврдење дека постои такво малцинство според него било „скандалозно и антибугарско“. „Тоа е навреда“. „Историскиот фалсификат „македонско малцинство“ е лага. Гнаса и одвратна лага смислена од Москва, Белград и Коминтерната за да ја нападнат Бугарија. Денес, 90 години по создавањето на таа лага, таа уште еднаш се користи за напад на нашата нација. Во текот на нашата историја често сме биле напаѓани од непријатели – и блиските и оддалечените“.[27]
На 16 јануари друг пратеник во Европскиот парламент од партијата ЕНП, Емил Радев, даде изјава за ова прашање како што следува: „Опасни се обидите да се зборува за македонско малцинство во Бугарија“. Тој дури отиде дотаму што ги предвидуваше резултатите од Пописот во 2021 година (чии резултати се уште не се објавени година и пол по неговото одржување) и спротивно на резултатите од Пописите спроведени во земјата во последните 80 години сметаше дека „Следниот Попис во државата ќе покаже дека кај нас нема македонско малцинство“[28]
Вечерта на 16 јануари премиерот Кирил Петков во интервју за националната телевизија БТВ го изјави следново: „Никогаш не сум имал разговор со претставници на американската амбасада за „македонското малцинство“ во Бугарија, на оваа тема не може ниту да се разговара. , нашата влада нема да дозволи дискусија на оваа тема“; „Не може да се зборува за такво малцинство, има 100% цврст став на оваа тема, имено дека не може да се разговара“.[29]
Премиерот Петков во изјавата во Собранието на 29 јануари 2022 година во врска со средбата истиот ден помеѓу делегацијата составена од ОМО „Илинден“-ПИРИН и четири организации на бугарски граѓани со македонска свест и македонскиот претседател Стево Пендаровски го изјави следново: Темата за македонското малцинство е апсолутно невозможна. Оваа бугарска влада не би ја отворила вратата за дискусија на оваа тема, а јас немам намера да разговарам за тоа. Во овој поглед имаме цврсто „НЕ“.“[30]
На 29 јануари 2022 година во декларација издадена од Министерството за надворешни работи македонското малцинство (без да се спомене концептот) беше дефинирано како „теми кои влегуваат во спротивност со Договорот за пријателство, добрососедство и соработка склучен во 2017 година“. .[31]
За време на посетата на Охрид на 17 април, потпретседателката Јотова, во врска со прашање за македонското малцинство во Бугарија, изјави дека „немаме малцинства во нашата земја, така стои во законот“.[32]
На 4 октомври пратеникот на Европскиот парламент Ангел Џамбазки излезе со своето гледиште со наслов „Македонско малцинство во Бугарија немало, нема и никогаш нема да има!“[33]
Истите ставови се широко прифатени во медиумите. На 1 февруари Викторија Георгиева директно изјави: „Целите на организацијата за одбрана на „македонско малцинство“ чие постоење е во спротивност со единството на нацијата, бидејќи такво малцинство не постои.[34] На 31 октомври регионалниот дневен весник „Струма“ го дефинираше како „провокација“ барањето на тие лица што отворија Македонски културен клуб во Благоевград за „признавање на македонското малцинство во Бугарија“.[35] На 2 ноември Росен Тахов во националниот дневен весник „Труд“ изјави дека „Нема македонска нација. Затоа мора да се измисли“.[36]
Самото изразување на секое барање за признавање на македонското малцинство се смета за антиуставно и се подразбира како сепаратизам. „ОМО-Илинден-ПИРИН е прогласен за неуставен во согласност со судска одлука со оглед на тоа што прокламира постоење на таканаречено „македонско малцинство“ и сепаратистички идеи.“[37]
МАНИПУЛАЦИЈА СО РЕЗУЛТАТИТЕ ОД ПОПИСОТ
Тесно поврзани со негирањето на македонското малцинство во Бугарија се редовните манипулации со бројот на лица кои се самоидентификуваат како Македонци во Бугарија, што е пример за очигледниот обид тој број да се сведе на нула. Клучна улога во тој поглед има Пописот бидејќи дава единствена можност граѓаните официјално да го пријават својот идентитет во државната документација.
Веднаш по минатогодишниот Попис, македонските организации изразија став дека поради масовните прекршувања на процедурата и манипулациите, нема да ги препознаат неговите резултати (видете го нашиот извештај од минатата година). Заклучокот од тој извештај беше следниов: „Со оглед на претходно наведеното и земајќи ја предвид државната политика во однос на (не) постоењето на македонското малцинство, сметаме дека податоците собрани на Пописот, генерално, а особено податоците кои се однесуваат на прашањата за бројот на Македонците и оние што зборуваат македонски ќе покаже драстично намален број и дека оваа состојба ќе биде особено лоша за групите кои спаѓаат во категориите на постари и помалку писмени граѓани. Затоа веруваме дека официјалните, објавени податоци од Пописот ќе бидат неточни, не објективни и неспособни да служат за каква било корисна цел“. Не реагираа само македонските организации, туку и ромските организации пријавија „многубројни случаи на прекршување на процедурата при спроведувањето на истражувањето… вклучително и пополнување прашалници без да се спроведе вистинско интервју“ и „намалување на број на Роми во земјата како резултат на Пописот“.[38]
По задоцнување од повеќе од една година, на почетокот на октомври 2022 година, Националниот институт за статистика (НСИ) ги објави првичните резултати од пописот, но тие не беа ниту целосни, ниту конечни. Еден од големите проблеми со овие резултати беше тоа што се покажа дека 18% од населението не биле опфатени со Пописот – во нивниот случај НСИ собираше информации користејќи административни податоци. Тоа силно влијаеше врз собирањето информации за етничката припадност. Во Бугарија информациите кои се однесуваат на етничката припадност и мајчиниот јазик не можат да се собираат врз основа на административни податоци,[39] бидејќи никаде во бугарските официјални документи не се наведени такви детали ниту се бараат во текот на постапката за издавање лични документи. Поради ова, етничката припадност и мајчиниот јазик на овие 18% де факто не се вклучени во официјалните податоци на пописот, или едноставно се „претпоставени“.
По објавувањето на првичните резултати беше објавено дека „Во текот на ноември ќе бидат објавени информации за етно-културните карактеристики – како што се етничката припадност, мајчиниот јазик, верата и религиозноста, како и миграцијата“.[40] На крајот на ноември НСИ објави до медиумите информации за етничкиот состав на земјата, но само во пошироки рамки – Бугари, Турци, Роми без да ги спомене помалите етнички групи кои биле вклучени во графата „други“, меѓу кои Македонците. Во однос на етничките групи беше констатирано: „79.006 лица се самоидентификувале како припадници на други етнички групи или 1,3%. Оние лица кои посочиле дека не можат да се самоидентификуваат сочинуваат 15.746 лица (0,3%). Одговорот „Не сакам да одговорам“ го провериле 63 767 или 1,0% од соодветните лица“. „Другиот мајчин јазик го избираат 62 906, или 1,1%. Лицата кои изјавиле дека не можат да утврдат кој е нивниот мајчин јазик се 10 633 (0,2%). Оние кои одговориле „Не сакам да одговорам“ броеле 49.602 или 0,8% од учесниците“[41]
Според анализата на Михаил Иванов „Во одговорот на прашањето за идентификација на етничката група од вкупно 6.519.789 лица, во категоријата „ненаведено“ имаме 467.678 или 7,2%; тоа се лица чии одговори не ги поседуваме. На таа бројка треба да додадеме уште 63.767 (1.0%) кои не сакале да одговорат и 15.746 (0.2%) кои не можеле да ја наведат својата етничка група или вкупно 547.191 (8,4%) во однос на мајчиниот јазик и религиозното верување. бројот на оние кои спаѓаат во категоријата „не наведено“ е ист за двата показатели: 616.681 или 9,5%. Во таа насока во однос на мајчиниот јазик треба да додадеме 49.602 (0,8%) кои не сакале да одговорат и 10.633 (0,2%) кои не можеле да прецизираат или вкупно 676.916 (10,5%)“.[42]
Според друго соопштение објавено од Националниот институт за статистика на 31 јануари 2023 година, конечните бројки за пописот требаше да бидат објавени на крајот на март 2023 година (по завршувањето на нашиот извештај).[43]
Од 14 март во официјалните објавени резултати, ситуацијата во врска со етничките групи беше следна:
„Население по етничка припадност од 7.9.2021 година – нема достапни податоци“ [44]
„Население по етничка припадност, статистички региони и области од 09.07.2021 година“ [45] – „нема достапни податоци“.
„Население по етничка припадност, статистички региони, области и општини“[46] – „нема достапни податоци”.
„Население по мајчин јазик, статистички региони, области и општини од 09.07.2021 година“[47]- „нема достапни податоци“.
Во таква ситуација, дадени се само полуофицијални податоци за бројот на Македонците во Бугарија. Како што се очекуваше, бројот повторно беше вештачки намален и достигна најниска точка – 1143.[48] Меѓутоа, НСИ никогаш не ги информираше претставниците на медиумите колку луѓе посочиле дека македонскиот им е мајчин јазик.[49] Самите членови на македонските организации ја надминуваат оваа бројка, без да се бројат членовите на нивните семејства, симпатизерите и мнозинството Македонци кои поради страв или од други причини не се ангажираат во македонското движење.
За жал, вистинската бројка на бугарски граѓани со македонска свест продолжува да биде мистерија. Единствено сигурно е дека е многу поголем отколку што укажуваат официјалните бројки.
ГОВОР НА ОМРАЗА
Негирањето на македонското малцинство е основа за говорот на омраза на кој е подложено македонското малцинство. Без такво демантирање не би биле можни сите други обвинувања упатени против него. Обвинувањата упатени против Македонците, имено дека се антибугарски елементи, предавници, отпадници, странски агенти, непријатели на нацијата, загрозување на нејзината унитарност и суверенитет и територијален интегритет на државата, се темелат експлицитно на мислењето дека таквиот малцинството не постои и тврдењата за спротивното можат да се толкуваат само како непријателски чин и предавство на државата и нацијата од страна на лица кои се откажале од сопствениот народ.
Постапувањето кон Македонците како сепаратисти и непријатели на државата несомнено сее омраза кон нив кај мнозинството граѓани.
Едно од средствата што се користат за наметнување стереотипи за Македонците е употребата на термини наменети за оцрнување на македонската нација, малцинство, идентитет и правото на самоопределување. За да се постигне оваа цел, наместо да се користат правилни термини, се користат оние како „македонизам“, „македонисти“ и други слични, што сугерира дека во овој случај не се работи за прашања за етнички афинитет, самоопределување и идентитет, туку вештачка идеологија и оние кои ја прифаќаат. Меѓутоа, често се смета дека тоа не е доволно така што овие концепти треба да бидат проткаени со поголем број на уште поомаловажувачки конотации.
Македонците не се третираат како малцинство, туку како организација ОМО „Илинден“ која е формирана од сили непријателски настроени кон Бугарија,[50] која е згора на тоа „антиуставна“ (бидејќи прокламира постоење на „т.н. Македонско малцинство“), „сепаратистичка партија“ која е окупирана со „македонизирачки Бугари“, „проповеда антибугаризам“ и „идеи за сепаратизам“, се заснова на „македонизмот“ што е „српско-коминтерна лага“. 51]
Истата реторика ја употребува и пратеникот на ЕУРО Џамбазки; „Македонската нација е лажна вест“ измислена во Москва од Комунистичката интернационала во 1934 година“, „непријателска пропаганда на Коминтерната организирана од Москва“.[52] Но и говор кој е „скандалозен и антибугарски“. Тоа е и навреда“; „Историскиот фалсификат „македонско малцинство“ е лага. Гнаса и одвратна лага, измислена од Москва, Белград и Коминтерната за да ја нападнат Бугарија. Денес, 90 години по создавањето на таа лага, таа повторно се користи за напад на нашата земја. Низ нашата историја, често сме биле напаѓани од непријатели – и блиски и далечни.“[53] Тезите на Џамбазки не се сметаат за аномални или екстремни и се шират во националните медиуми.
На 29 јануари бугарскиот премиер од собраниската говорница изјави: „Кој е ОМО „Илинден“ – Да, знаеме какви се. Да, сигурни сме дека ќе се обидат да ја сопнат младата влада во Република Северна Македонија на кој начин можат. Сепак, нема да подлегнеме на провокации“[54]
Освен тоа, вицепремиерот Корнелија Нинова одби да предводи владина делегација во Скопје бидејќи „претседателот Пендаровски се сретна со делегација на сепаратистичката ОМО „Илинден“ која инсистира на признавање на македонско малцинство во нашата земја. Сметам дека таа средба е провокација за Бугарија и верувам дека нашата посета во овој момент ќе биде понижување за националното достоинство на Бугарија“, рече Нинова објаснувајќи ја својата мотивација.[55]
Средбата меѓу македонскиот претседател и организациите на македонското малцинство во Бугарија се споредува со средбата со „баскиската сепаратистичка група ЕТА“[56] и на поранешниот разузнавач Велизар Енчев.
Претседателот Радев не само што даде изјави против „македонизмот“, туку презеде и конкретни мерки. По неговата посета на Германија на 16 мај, тој го изјави следново: „Не смееме да дозволиме легитимирање на македонизмот во ЕУ“, бидејќи тоа е една од „идеологемите на поранешна Југославија и Коминтерната“ и „нема место во ЕУ“, во спротивно „ќе имаат долгорочни неповолни последици за ЕУ“… [57]
Карактеристичен за ваквиот пристап е написот во националниот дневен весник „24 Часа“ со наслов „Како Пендаровски најде вкупно 8 Македонци во Бугарија, прашуваат на Фејсбук?“[58] во кој само објави полни со навреди кон Македонците во Бугарија беше нагласена, а останатите беа обоени. Македонските организации на средбата со претседателот (меѓу кои беа две регистрирани и една застапувана од партија во Европскиот парламент) беа претставени како еквивалентни на Ал Каеда. Ова е пример како еден национален дневен весник обезбедува платформа за говор на омраза кој е нормализиран на Интернет против Македонците во Бугарија,
Тони Маскручка беше особено активен во објавувањето текстови со говор на омраза во „24 Часа“.[59]
На 9 септември Цветлина Лазарова во својот текст со карактеристичен наслов „Мицкоски ја покрена измислената работа за македонското малцинство кај нас и се изјасни против Бугарите“, изјави вака: „Нема Бугари со македонска свест. Или ако ги има, може да се избројат на прсти и се инспирирани од просрпските македонски разузнавачки служби и националисти чија цел е да создаваат провокации“.[60]
На 4 октомври европратеникот Џамбазки повторно ги дефинираше луѓето со македонска самосвест во Бугарија како „ужасно здодевни македонисти во Бугарија… обожаватели на висок дух, кои плукаат по својата татковина. Тие се негираат себеси и својата земја за денар повеќе од Скопие… отпадници“, „исмејувачи на нивната мајка која за денар повеќе ќе распродаде се. И тоа го прават…очигледно паднаа во апстиненција“, луѓе „кои ги совладале своите пороци до тој степен што се подготвени да го вратат мајчиното млеко и да плукаат по својата татковина“, луѓе кои го валкаат херојскиот Благоевград со нивното присуство“. Нивните постапки се „провокација“ која „треба да предизвика праведен гнев во срцето на секој што ја сака Бугарија“[61]
Следниот ден објави објави на Фејсбук во кои се заканува дека „Нема да дозволиме сепаратистичките организации да бидат активни на територијата на Бугарија“. Македонското самоидентификација и изразувањето на овој идентитет се сметаа за „грди антибугарски идеи“, а отворањето на клубот се сметаше за „навреда“ на која неговата партија ќе стави крај. Македонските организации во Бугарија се сметаа за сепаратистички и создадени од југословенските разузнавачки служби.[62]
На 7 октомври, Советот на општина Благоевград во својата декларација против отворањето на Македонскиот културен клуб во градот ја повтори невистината која толкува дека македонското малцинство е создадено со „присилно наметнување на политиката на „културна автономија“ во Пиринско“ и згора на тоа го сметаше за „неоспорен историски факт фактот дека македонската нација е вештачки создадена од Коминтерната во 1934 година и дека единствената причина за нејзиното постоење е да им служи на интересите на Болшевичката партија и на Советскиот Сојуз и целите на туѓата нација“ .[63]
Во истата декларација беше изразена поддршка за стереотипот што инспирира омраза; имено дека сите акции на бугарските граѓани со македонска самосвест за унапредување на својот идентитет или борба за одбрана на нивните права во суштина се целосно организирани од странски држави, отварањето на клубот од група бугарски граѓани го протолкуваа токму нив. бидејќи „сметаме дека со вакви провокативни дејствија грубо е прекршен Договорот за добрососедство меѓу Бугарија и Северна Македонија, дека се погазени сите досегашни напори за подобрување на нашите односи со Северна Македонија и дека нејзиниот пат кон европската интеграција и членството во ЕУ е значително попречено.“[64] Истиот став го имаше и Сојузот на бугарските писатели кој „безрезервно го поддржува ставот на нашето Министерство за надворешни работи, имено дека слични акти воопшто не придонесе за развојот на добрососедските односи меѓу две братски држави.“[65] Истиот стереотип се шири невообичаено често во медиумите. следува по повод отворањето на клубот: „Оваа група бедници реши да отвори клуб во Благоевград. Ова е очигледна провокација на Скопие, чија цел е уште еднаш да мобилизира минибус полн со луѓе што го плаќа во Бугарија за да ја предадат својата земја“[67] На пример, Методиј Иванов на 28 октомври би рекол: „Поддршка за оваа организација и нејзините клонови. од страна на високи функционери во Република Северна Македонија е драстично кршење на Договорот од 2017 година и тоа не смее да помине без реакција од нашата земја. Напротив, нашата земја треба да ги пријави сите такви непријателски дејствија до Европската комисија, поткрепени со докази и да побара прекин на таквата активност од страна на Република Северна Македонија.[68] На 28 октомври, по повод отворањето на клубот, партијата која го брани македонското малцинство во Бугарија, ОМО „Илинден“-ПИРИН беше опишана како „илегална организација“, „Македонистичка, сепаратистичка организација која работи во поддршка на интересите на Скопие“ и македонските организации во Бугарија како „слични организации со антиуставни цели и статути“. [69]
Во својот апел за организирање протест против отворањето на Македонскиот културен клуб во Благоевград (за што го оцени како „провокација на српските марионети во Скопие“), партијата ВМРО БНД ќе зборува за „создавање центар за антибугаризмот кај нас“, „се обидува да воведе сепаратизам на територијата на Бугарија“ и ќе повика на „Итно прекинување на обидите на сепаратистичките организации да се втурнат во јавниот живот на земјата, маскирани зад спроведувањето на културните активности, бидејќи во спротивно ќе дозволиме да дојде до нарушување на националната безбедност на државата. Да го запреме овој дрзок србокомунистички македонизам кој очигледно лази и расте со поддршка на розовата либерална бригада на бели јаки во Брисел!“[70]
Во текстот на Росен Таков објавен на 2 ноември во опишаниот национален дневен весник „Труд“ по повод отворањето на Македонскиот културен клуб во Благоевград, Благоевград е дефиниран како „главен град на оние без држава. Со мрачна симболика затоа што го носи името на национален предавник… Таму се собираат оние без држава кои работат против Бугарија“ град по име Димитур Благоев[71] чија историска улога е опишана вака: „Тогаш духот на Димитар Благоев се појавува од подземјето. Да му даде поддршка на македонизмот чиј главен апостол беше. Антибугарската доктрина има и други апологети, но неговите зборови имаат најголема тежина. … Во текот на 1909 година во Белград се одржа Првата социјалдемократска конференција. Благоев на овој августовски форум предложи формирање Балканска Федеративна Република. Во оваа федерална република би влегла македонската нација која не постои. Затоа мораше да се измисли“. Според авторот, тежок товар на вина носат оние кои градот го крстиле по неговото име, кои одлучиле дека: „Националните предавници решија да создадеме центар за македонизам. Горна Џумаја би станала Благоевград. Како што некогаш одеа таму на пазар да купат компири, сега македонисти се собираа таму да пазарат. И еве, во незаборавната 1950 година со Уредба бр. 209 на Президиумот на Народното собрание Горна Џумаја ќе стане Благоевград. Овој наводно симболичен чин имаше феноменален ефект. Благоевград во реалноста стана центар на македонизмот. Кога треба да работат против Бугарија, следбениците на Благоев секогаш се собираат во Благоевград. Минатата недела ја пресече лентата на Македонскиот културен клуб. Потоа положија цвеќе на споменикот на првиот учител и ментор“.[72]
Новинарката Магдалена Ташева еден од своите преноси од нејзината емисија „Срешту Течението“ на ТВ станицата „Бугарија 24“ ќе посвети на отворањето на Македонскиот клуб во Благоевград и ќе ѝ даде наслов, карактеристично, „Навреда за Бугарија што Претседателот благословен“. Во овој пренос отворањето на клубот беше прикажано како „понижување за Бугарите“, „2-3 вулгарни антибугари“, во таа насока лидерот на македонската опозиција Христијан Мицкоски, кој беше наречен „политички џик“, кој не треба да биде дозволено да стапне во Бугарија. Ташева го постави прашањето зошто секој платен и неплатен антибугарин може да дојде во Бугарија и да го исмева нашето национално достоинство. Таа ги спореди членовите кои го отворија клубот со „исечените грла на Исламската држава“ и ги нарече „отворено македонизирачки антибугари“. Отворањето на клубот беше протолкувано во контекст на непостоечки сепаратизам или територијални претензии кон Бугарија и предавство од бугарските власти, при што „се играше срамна шега со нашата историја“.[73]
ПОВРЕДА НА ПРАВОТО НА ЗДРУЖУВАЊЕ
Во текот на 2022 година бугарските судови продолжија да одбиваат регистрација на македонските организации користејќи ги истите причини и методи кои беа повеќепати осудени од ЕСЧП, на пример:
1. Тврдењето дека во Бугарија нема македонско малцинство.
2. Користејќи го претходното барање како основа, судовите ги толкуваа напорите за одбрана на македонската самосвест и традиции како намера да се наметне туѓа етничка свест врз бугарското население.
3. Со третирање на секое спомнување на македонско малцинство, етничка припадност или самосвест противуставно и насочено против унитарноста на нацијата и територијалниот интегритет на државата.
4. Врз основа на точка бр. 2, напорите за одбрана на македонската самосвест и традиции се толкуваат дека имаат за цел да создадат поделба и конфронтација на етничка основа.
5. Целите на организациите кои работат на одбрана на македонското малцинство се толкуваат како напор за создавање привилегии на етничка основа.
6. Манипулации со нејасни дефиниции на концептот „политички цели“, цели кои се суштински за организациите со општествен бенефит и цели интринзични за приватните организации. Без разлика како се формулирани целите на македонските организации, според бугарските институции тие секогаш се сметаат за организации од различна категорија од онаа категорија во која се бара регистрација; не помага, дури и кога одредена организација ги менува категориите во кои се обидува да се регистрира, зачувувајќи ги истите цели. Тие институции сега не даваат ни препораки бидејќи во минатото постапката за регистрација да се прекине и наместо тоа да се започне нова, но сега барањето едноставно се одбива. И покрај препораките на Комитетот на министри, државата не направи ништо на тој план, ниту во однос на утврдувањето на разликите во овие цели, ниту да престане со шпекулациите и злоупотребите на нејаснотии од страна на државните институции.
7. Шпекулациите за наводни неправилности во документацијата и обидот да се најдат такви неправилности доведува до крајности и директни шпекулации. Спротивно на законот и инсистирањето на Комитетот на министри – не се дадени упатства за исправка на наводните неправилности, а во исто време се вели дека не може да се поправат и се издава целосно одбивање. Таквата тенденција за нивно одбивање беше особено очигледна оваа година; Државните институции вложуваат посебен напор да измислуваат формални причини и на секое ниво се настојува да се додадат уште повеќе, давајќи им важност, и покрај тоа што нивното разгледување на етничките мотиви има приоритет во однос на обемот и тежината на доказите. Измислувањето на формални причини и барања кои не се применуваат во случаите на други организации, имаат за цел да се искористат пред институциите во Стразбур за покривање на фактичката етничка мотивација за донесените дискриминаторски одлуки.
Во таа насока, Комитетот на министри во својата последна одлука го коментираше следново:
„Покрај тоа, негативната практика опстојува да се подигаат нови основи за одбивање иако документите беа постојано прегледувани од Агенцијата и судовите. Агенцијата претходно разгледа три апликации засновани на идентични статути на „Друштвото на репресираните Македонци во Бугарија жртви на комунистичкиот терор“; во март 2022 година повторно ги испита и воспостави нови основи за одбивање на регистрација (а истото го стори и Апелациониот суд во Софија), иако статутите останаа непроменети. Слично на тоа, некои одредби во статутот на ОМО Илинден беа критикувани само од Апелациониот суд во Софија во мај 2022 година, иако тие се појавуваа во статутот на таа организација барем од 2019 година.
8. Агенцијата за регистрација ја продолжи практиката што ја започна минатата година (2021 година); имено да се справува со секое ново барање за регистрација од дадена организација низ призмата на претходните одбивања и бидејќи целите на организацијата да се бори на некој начин во одбрана или во корист на лица со македонска самосвест не се променети, да се третира дека како неисправена грешка или неправилност и затоа врз основа на тоа да издаде одбивање. На тој начин прекршувањето на законот од страна на судовите и државните институции се претвора во закон само по себе, а целите за одбрана на македонското малцинство се третираат како грешка која мора да се отстрани од апликацијата.
9. Судовите не секогаш ги засноваат своите одлуки на статутот и презентираните документи, туку повеќе се трудат да ја „откријат вистинската волја на основачите“ која ја толкува произволно и тенденциозно со цел да се одбие регистрацијата.
10. Судовите продолжија со практиката воспоставена минатата година (2021 година) со која ги обврзуваат македонските организации кои поднеле жалба на одлуките на Агенцијата да ги платат нејзините судски трошоци.
Единствена константа во практиката на бугарските судови во однос на македонските организации е одбивањето тие да се регистрираат.
Спротивно на одлуките на ЕСЧП и Комитетот на министри, бугарскиот судски систем создаде сопствено идеолошко толкување на правото и изгради систем и рамка што го оневозможува регистрирањето на организација која поставува меѓу своите цели секаков вид заштита на правата на бугарските граѓани со македонска самосвест и интересите на македонското малцинство или грижа за македонскиот идентитет и култура.
Здружение на граѓани за заштита на основните индивидуални човекови права
Најтешка повреда на правото на здружување во 2022 година беше распуштањето на ова здружение. Сите постапки во однос на Здружението на граѓани за заштита на основните индивидуални човекови права до 6 октомври 2022 година се однесуваа на жалбите на апликантот за враќање на истечен рок (чл. 64 став 2 од Кодексот за граѓанска постапка) за оспорување на првичната одлука за распуштање на нивната организација. Всушност, Здружението на граѓани за заштита на основните индивидуални човекови права се обиде да оспори неколку суштински аспекти поврзани со пропишаниот рок од Регионалниот суд во Благоевград (БРЦ) за оспорување на првичната одлука, како и самата правна квалификација на постапката за распуштање.
Најпрво имале намера да докажат дека првостепениот суд (БРЦ), спротивно на член 376 ст. 1-2 од Законот за парнична постапка на затворена седница (во затворени простории) го разгледуваше и пресуди прашањето за нивно распуштање и ликвидација, а ниту една од странките не побара таква постапка. Она што е уште позагрижувачко, се чини дека BRC – давајќи предност на испитување и пресудување во затвори за сметка на публицитетот – го занемари основниот принцип на правичност на audietar et alteram partem, односно правото на правично сослушување и да одговори на доказите против нив во повисоките судови, што е од најголема важност во случаите кои се однесуваат на лишување од правото на слобода на здружување на припадниците на непризнаените етнички малцинства. Како што е соодветно подвлечено во нивната касациска жалба: „Распуштањето на здружението на граѓани собрани во одбрана на човековите права бара праведен јавен процес и исцрпно оправдување на која било судска одлука. Правото на граѓаните на мирно здружување е основно уставно право и не е соодветно да се го ограничи на начинот на кој е направено во предметот што се разгледува – со исклучување на јавноста и со избегнување на должноста судскиот акт да се достави на соодветен начин“.
Во друг аспект, нагласен од претставниците на Здружението на граѓани за заштита на основните индивидуални човекови права, излегува дека БРЦ намерно го испитал нивниот случај со примена на правилата за регулирање на трговските и трговските спорови (Поглавје XXXII од Кодексот за граѓанска постапка) , иако барањето за распуштање на нивното здружение беше основано само од причини предвидени во чл. 13 од Законот за непрофитни правни лица. Затоа, бидејќи очигледно не се исполнети законските предуслови за разгледување на предметот според правилата за регулирање на трговските и трговските спорови, претставниците на Здружението на граѓани побараа Врховниот касационен суд (ВКС) да пресуди дека „неприменливоста на правилата што ги регулираат стопанските и трговските спорови повлекуваат неприменливост на нормата во однос на рокот на жалба (чл. 376, ст. 3 од Законот за парничната постапка)“. Сите овие прекршувања од страна на БРЦ изнесуваа „посебни непредвидливи околности, кои не можеа да се надминат“, како што се бара во чл. 64 ст. 2 од Законот за парнична постапка. Отсега, тие побараа ДСК да се произнесе во корист на враќање на рокот за поднесување жалба по првичното решение со кое се наредува распуштање на нивното здружение. За жал, ДСК во своето решение од 6 октомври 2022 година ја одби касациската жалба, со што го отвори патот за распуштање и ликвидација на Здружението на граѓани.
Поради тоа, по конечното решение издадено од ДКС во октомври 2022 година, Здружението треба да се избрише од Регистарот на непрофитни правни лица. За ликвидатор е назначен претседателот на Здружението, г-дин Атанас Мазнев, кој има законска обврска да ја заврши неговата ликвидација до април 2023 година. Претседателот изјави дека за одлуката дознал од новинарски текст кој го цитира решението а кој бил објавен во бугарски мејнстрим медиум.
Здружението на репресирани Македонци во Бугарија, жртви на комунистичкиот терор
На 4 февруари, Апелациониот суд во Софија ги потврди одбивањата на пониските институции да ја регистрираат организацијата.[74] Мотивите – целите и средствата за нивно постигнување не беа оние на организација формирана за приватни цели, туку „вродени на класична политичка партија“, а одржувањето на мирни собири, дебати, собири и конференции се толкуваше како такви активности. Судот се согласи дека организацијата планира „активност насочена против единството на бугарската нација“ и додаде:“ Така формулираните цели и средства за нивно спроведување го дефинираат здружението како заштита на повредените права и интереси на етничкото малцинство на територијата на Република Бугарија, која објективно не постои како посебна и воспоставена група на луѓе кои поседуваат религиозни, јазични, културни или други карактеристики што ги разликуваат од останатото население во земјата. Во овие околности, истакнувајќи го постоењето на такво малцинство преку непрофитна организација-здружение, наменето за задоволување на нивните специфични потреби, во суштина нема за цел да ги заштити нивните права, доколку тие не се разликуваат од правата на другите граѓани, туку да се негува кај одреден дел од бугарските граѓани поинаква етничка самосвест, која не била формирана врз основа на природен историски процес, па затоа е насочена против единството на нацијата, за што е предвидена одредбата на чл. 44, ст. 2 од Уставот утврдува изречна забрана.
Според тоа, судот смета дека е со цел да се повреди правото на здружување поради „неопходноста од одбрана на правата и слободите на другите граѓани кои не учествуваат како членови на здружението“.
Здружението поднело уште едно барање за регистрација до Агенцијата за регистрации, но на 8 март добило ново одбивање.[75] Важна причина за одбивањето беше фактот што деталите како што беа наведени во пријавата за регистрација – водачи и статути, беа идентични со оние што веќе беа одбиени и неговото одбивање беше потврдено од страна на судовите.[76] Непромената на целите поврзани со македонското малцинство се сметаше за неисполнување на член 94 став 1 од уредба бр.1 од 14 февруари 2007 година за водење, чување и пристап до трговскиот регистар и регистарот на непрофитни правни лица. субјекти, кој предвидува дека, по поднесување на ново барање по одбивање, службеното лице одговорно за регистрација мора да ја изврши бараната регистрација, доколку подносителот ги отстранил пречките што ја спречиле регистрацијата како што е наведено во полноважното одбивање. „Во конкретниот случај подносителот на барањето не ги отстранил пречките наведени во правосилното одбивање, а кои дополнително беа потврдени со горенаведените судски одлуки, а се поврзани и изразени со незаконитоста на целите и средствата за нивно остварување наведени во статутот. „ Бидејќи целите се посочени како такви, тие не се релевантни за здружение формирано за целите на приватна корист, туку за политичка партија, и тие се во поддршка на македонското малцинство и здружение врз основа од етничка припадност.
Одбивањето беше обжалено во Окружниот суд во Благоевград кој на 12 април го потврди.[77] Основниот аргумент беше употребен дека целите на здружението: „формулирањето, соодветното решение и активностите на здружението за решавање на проблемите на македонското етничко малцинство се во јасна спротивност со вистинскиот правен поредок на земјата и соодветно со воспоставениот правен поредок и општествениот што произлегува од него во Република Бугарија“. По деталното набројување на целите – сите се однесуваат на грижата за правата, интересите и идентитетот на лицата од македонското малцинство во Бугарија и нивното постигнување по мирни и правни средства, судот заклучи дека „така формулираните цели и средствата за нивното остварување од страна на предметното здружение кое има за цел да ги брани нарушените права и интереси на етничко малцинство во Бугарија, кое објективно не постои како одредена етничка група или друга група на луѓе за кои е потврдено дека поседува верски, јазични, културни или други карактеристики кои го разликуваат од другиот дел од населението во земјата. Со оглед на таа околност, истакнувајќи го постоењето на вакво малцинство преку непрофитна организација-здружение, наменето за задоволување на нивните специфични потреби, во суштина тоа нема за цел да ги заштити нивните права, доколку тие не се разликуваат од правата на другите граѓани, туку кај одреден дел од бугарските граѓани да се негува поинаква етничка самосвест, која не е формирана врз основа на природен историски процес, па затоа е насочена против единството на нацијата“ што за Република Бугарија е недозволива“. Судот исто така тврдеше дека имало формални грешки во барањето за регистрација, но не ја коментираше законската можност Агенцијата за регистрација да побара нивна исправка или отстранување.
Судот ги казни жалителите и бара да и исплатат на Агенцијата 80 лева.
На 21 јуни, Апелацискиот суд во Софија го потврди одбивањето.[78] Жалителите се пожалија дека соопштението издадено од судот во Благоевград, според кое целите на здружението биле насочени против единството на нацијата, претставува директна дискриминација на етничка основа на членовите на здружението и дека не го потврдило својот заклучок со објаснување на кој начин македонскиот идентитет на членовите на здружението и нивното право на здружување би го загрозило општествениот поредок во земјата.
Судот се впушти во долги шпекулации со цел да го одбрани тврдењето за дивергенција помеѓу условите за регистрација и целите содржани во статутот на организацијата, со додавање на нови цели.
Судот ја коментираше одлуката од 28/5/2020 година на ЕСЧП во корист на здружението заради ,,комплетност“ „сметајќи дека барањето на судот да се усогласи со императивот на материјалното право, утврден од ЗЈУЛНТС и ЗТРЈУЛНТС за сите граѓани на Република Бугарија, не е несразмерно мешање во правата на барателот“.
Освен тоа, судот тврдеше дека бугарското законодавство „ја создаде потребната правна рамка за рехабилитација на сите лица, вклучително и оние кои сметаат дека припаѓаат на етничка припадност, различна од бугарската ако им наштети на комунистичкиот режим“. Во овој случај, целите на здружението како што ги презентира апликантот не се релевантни за одбраната на правата и законските интереси на репресираните лица, како што е наведено, туку имаат за цел да доведат до официјално признавање и популаризација на етничката припадност што апликантите барањето постои во рамките на суверена земја. За да се постигнат тие цели, предвидено е да има прославување на историски датуми и настани, без конкретно да се прецизира кои, за да се направи проценка дали се однесуваат на одредена етничка припадност или на историјата на бугарската нација, вклучително и организирање на регионални собири врз основа на етничка припадност. Последната работа категорично не е во согласност со принципите на единството на нацијата утврдени со Уставот на Република Бугарија и посебниот закон ZYULNTS и претпоставува предизвикување национално и етничко непријателство што е доволно за претседавачкиот состав на судот да прифати дека одбивањето на судот да одобри регистрација на ова конкретно здружение е пропорционално мешање во неговите права согласно член 11 од Конвенцијата за заштита на човековите права.
На тој начин судот во реалноста си го присвои правото да ја оценува валидноста на историските толкувања, самоопределувањето и идентитетот на граѓаните и да забрани несогласување со конкретна државна политика.
На 19 септември здружението поднело ново барање за регистрација и одбивањето го добило наредниот ден – 20 септември. За одбивањето беа употребени формални основи; сепак, не беше дадена можност да се поправат овие наводни формални грешки. Агенцијата се осврна на тоа дека имало и претходни обиди за регистрирање на истото здружение со исто раководство и цели, што сметаше дека е независен основ за одбивање. Притоа, беше истакнато дека „целите на здружението може да се дефинираат и како контрадикторни на уставно утврдените принципи во Република Бугарија со актуелниот Устав. Меѓу главните цели на здружението според Статутот е „заштита на правата и легитимните интереси на Македонците, репресирани за време на комунистичкиот режим поради нивната македонска самосвест и самоопределување, како и поради нивните активности за одбрана на правата и слободите на Македонците во Бугарија…“ Во овој случај, целите на здружението како што е наведено од апликантот и средствата за нивно постигнување не се однесуваат на заштитата на правата и легитимните интереси на репресираните лица како што е наведено, туку се насочени кон официјализирање и популаризација на етничката припадност за која апликантите тврдат дека постои во суверена земја … Наведениот порок е исто така основа за одбивање.“[79] Наводното барање за официјално признавање на малцинство се сметаше за правен „порок“.
Обединета македонска организација „Илинден“
Оваа организација, која три децении не можеше да се регистрира и поради оваа причина во неколку наврати ја гони државата во ЕСЧП и е во фокусот на зголемениот мониторинг на Република Бугарија во однос на „македонските работи“, не успеа да добие регистрација. и оваа година. По последното одбивање на Агенцијата за регистрација на 17.11.2021 година и потврдувањето на истото од страна на Окружниот суд во Благоевград на 1 декември 2021 година, предметот отишол до Апелациониот суд во Софија, каде што останал блокиран со месеци. Организацијата на 21 април поднела претставка за бавно процесуирање на жалбата до министерот за правда.
На 13 мај, Апелациониот суд во Софија конечно донесе одлука и го потврди одбивањето.[80] Судот прифати дека морал „да го процени постоењето на валидни барања за регистрација, без да биде ограничен со основите користени за одбивање на барањето“ Иако биле доставени сите потребни документи, според судот, „тие не го поддржуваат постоењето на основите потребни за регистрација и нивната усогласеност со законот” и затоа одбивањето е полноважно. Поконкретно, иако е поднесен протокол потпишан од сите основачки членови со датум 11.06.2021 година и место на одржување на состанокот – град Сандански, во секој случај „точниот час и место на состанокот, што е неопходно за да може да се оцени постоењето на истовремено изразена волја од страна на потребниот број на членови основачи, како услов за валидно воспоставување на здружението не е посочено… затоа произлегува заклучокот дека вака изготвениот протокол не предвидува дека здружението е валидно основано и како такво тоа е доволна причина да се одбие регистрацијата на здружението“.
Судот исто така тврдеше дека Статутот не ги содржи правилата за отпочнување и престанок на членството, како и за решавање на имотните односи по престанокот, што само по себе е доволна причина за одбивање. За да го констатира тоа, судот се повика на очигледна правописна грешка во подзаконските акти, во текстот како се членува. Од друга страна, текстот на Статутот, имено дека „имотните односи меѓу исклучениот член и здружението по престанокот на членството се уредуваат со одредбите на Граѓанскиот законик и Законот за граѓанска постапка“, судот го дефинира без валидна аргументација како „општо и нејасно“. Во овој случај, судот очигледно бараше и вештачки создаваше причини да го потврди одбивањето, избегнувајќи расправа за целите на здружението, бидејќи државата беше остро критикувана од Комитетот на министри за второто. Исто така, му дозволува на судот да го заобиколи главниот и неоспорен аргумент на организацијата дека одлуката на Агенцијата за регистрација е мотивирана од целите и самоопределувањето на членовите и претставува дискриминација на етничка основа. Судот одби да се произнесе по прашањето на етничката дискриминација евидентна при одбивањето на регистрацијата, придржувајќи се до фиктивни грешки во документите за регистрација и ги замени аргументите на жалителите со тврдењето дека негирањето поради технички грешки не претставува дискриминација.
Организацијата поднела ново барање за регистрација на 30 јуни, а ден подоцна, на 1 јули, Агенцијата за регистрација ја одбила регистрацијата.[81] Единствената причина е што, според Агенцијата, повикувајќи се на судски одлуки од 2021 година, активностите на организацијата потпаѓаат под уставна забрана за активности насочени против суверенитетот и територијалниот интегритет на земјата и унитарноста на нацијата, со што се поттикнува етничко непријателство и се нарушува правата и слободите на граѓаните.
Целите на организацијата насочени кон заштита на правата на Македонците и македонското културно наследство и зачувување на македонскиот идентитет беа толкувани како оние кои „го дефинираат здружението како обединувачко етничко малцинство… кое во суштина се стреми кон вештачко создавање, наметнување и промоција на идејата дека меѓу одреден дел од бугарското население постои етничка самосвест, различна од националниот идентитет“. „Нагласувањето на ваквото малцинство“ нема за цел да ги задоволи нивните специфични потреби, туку вештачки да негува кај „дел од бугарските граѓани поинаква етничка самосвест, создавајќи предуслови за етничка конфронтација, со што се загрозува територијалниот интегритет на земјата. “. Повторно, негирањето на постоењето на малцинството, заедно со шпекулациите и перверзното мешање на принципот на „единство на нацијата“, концептите „етнички“ и „национални“, се користат за да се создаде врска помеѓу тврдењето дека постои малцинство и опасност за територијалниот интегритет.
Решението беше обжалено во Окружниот суд во Благоевград, кој на 15 јули го потврди одбивањето.[82] Судот одлучи да не се ограничи само на причините за одбивањето и „без да се ограничи на целите формално вклучени во него (т.е. во Статутот) и средствата за нивно постигнување, доколку тоа ќе ја открие вистинската волја на основачите , што не треба да е во спротивност со законот“. Судот утврди дека целите на здружението „создаваат впечаток за постоење на обесправена македонска етничка група на територијата на Република Бугарија, која стои наспроти останатите бугарски граѓани и репресирана од државата, што очигледно е [83] не е точно и не соодветствува со реалноста. Формирањето здружение со такви цели и средства несомнено има за цел да ја подели нацијата и создава услови за етнички антагонизам“.
Решението беше обжалено во Апелациониот суд бидејќи се засноваше на директна дискриминација врз основа на етничка припадност на членовите на Здружението. Се тврдеше дека судот во својата одлука не потврдил на кој начин македонскиот идентитет на членовите на Здружението и нивното право на здружување го загрозува општествениот поредок, чија опасност воопшто не постоела и одредени процедурални повреди. На 11 октомври Апелацискиот суд во Софија ја потврди одлуката на окружниот суд и ги сподели истите ставови изразени во одбивањето на регистрација од страна на пониските судски нивоа.
Судот уште еднаш одлучи да спроведе поширока евалуација на целите на здружението без да се ограничи на неговиот Статут. „Во овој конкретен случај во член 5 од Статутот се посочува дека здружението има за цел „да ја заштити македонската национална, нематеријално, културно наследство кое било подложено на етноцид од бугарските културни институции, како и овозможување на Македонците да имаат право да одговорат на пропагандистичките манипулации со македонската историја и култура. Се посочува дека меѓу средствата за постигнување на нејзините цели ќе се одржат симпозиуми за дискусија за причините за политиката на присилна асимилација, дискриминација и ксенофобија кон Македонците во Бугарија, како и поднесување барања до бугарските државни институции и Надлежните меѓународни организации за признавање на националните права на Македонците, а дополнително ќе има и мирни маршеви со одбележување на значајни историски датуми од македонската национална историја. Во членот 7 од Статутот се посочува дека член на организацијата може да биде секое физичко лице – Македонско машко или женско лице. Вака формулираните цели и средствата за нивно постигнување создаваат впечаток за постоење на малцински македонски етникум на територијата на Бугарија, лишена од права или чии права се повредени, во конфронтација со преостанатиот дел од бугарските граѓани и кои се репресирани од државата, поради што формирањето здружение со такви цели доведува до поделеност во нацијата и создава предуслови за етничка конфронтација. Според тоа, по овој основ статутот е во спротивност со член 44, став 2 од Уставот на Република Бугарија. Врз основа на горенаведеното постоеле предуслови за повикување на исклучоците предвидени во став 2 од член 11 од Конвенцијата за заштита на човековите права[84].
„Обединета македонска организација Илинден-Благоевград“
Агенцијата за регистрација на 3 јуни ја одби регистрацијата на новото здружение „Обединета македонска организација Илинден-Благоевград“. Одбивањето беше обжалено бидејќи „се засноваше на дискриминација на етничката идентификација на основачите и сродните цели на здружението – заштита на правата на Македонците во Бугарија“. Беше побарано и да се наложи на Агенцијата да го регистрира здружението или, доколку има формални пропусти или грешки, да му се даде можност на здружението да ги отстрани.
Окружниот суд во Благоевград го потврди одбивањето. „Судот утврди дека…наведените цели не се во согласност со законот. Во статутот на здружението во точка се наведени седум цели кои се однесуваат на заштитата на правата на македонското малцинство. Еден од прашањата поставени од зацртаните цели е официјалното признавање на постоењето на македонско малцинство во Бугарија и дали Република Бугарија го признава македонскиот национален идентитет за да се претпостави дека овие цели не ја загрозуваат националната и јавната безбедност. Судот оцени дека правото на здружување е неотуѓиво човеково право, но не и кога тоа го загрозува јавниот ред во државата… Понатаму, во точките 1, 4, 5, 6 и 7 од статутот, обврските на државата се се припишува на Република Бугарија, што е неприфатливо, уште повеќе што во суштина тоа не може да се дефинира како цел на здружението“[85]
На 12 октомври оваа одлука беше потврдена „како правилна и законска“ од Апелациониот суд во Софија, врз основа на формални недоследности во документацијата и „поради совпаѓањето на конечните заклучоци и на окружниот суд и на апелациониот суд“. [86] Судот избегна да се произнесе за прашањата поврзани со македонското малцинство кои беа противуставно поддржани од пониските судови.
ПОВРЕДА НА ПРАВОТО НА МИРЕН СОБИР
ОМО „Илинден“ официјално ја извести општина Петрич за своите планови за традиционалното празнување на просторот на Самуиловата тврдина, но на 13 јули градоначалникот на градот ја одбил дозволата под изговор дека се планирани низа настани од страна на општината на тој ден и во текот на целиот ден, што го оневозможи ОМО „Илинден“ да го одржи нивниот настан бидејќи ќе создаде безбедносни и сообраќајни проблеми. Освен тоа, планираното палење на свеќи би создало опасност од пожар.[87] Градоначалникот им предложи да изберат друго место и ден, што поради природата на настанот беше невозможно да се направи.
Организацијата поднела жалба против ова решение на 19 јули до Управниот суд Благоевград.[88] Во апелот беше наведено дека настанот што го планираат ќе биде мал по обем, нема да вклучува музички изведби, а ќе се сведе на положување цвеќе. Згора на тоа, местото е доста големо и нивниот настан не би се мешал со други планирани настани. Покрај тоа, тие не палеле свеќи. Од судот беше побарано да провери какви настани планира општина Петрич на тој ден.
На 1 август Управниот суд Благоевград го потврдил одбивањето.[89] Според судот, било документирано дека истиот ден, Општинскиот детски комплекс – Петрич, на 2 август во Самуиловата тврдина, од 10:00 часот требало да одржи летна работилница „Забавно е со нас“. до 12:00 часот. Судот не посочи кои други активности ќе траат цел ден, но сепак одлучи дека жалбата е процедурално недозволена, бидејќи градоначалникот имал право да предложи промена на местото и времето.
Судот не зеде предвид дека станува збор за традиционална прослава која се одржува со години и дека местото и времето, како и избраното место се од особено значење.
Организацијата се жалеше на оваа одлука до Вишиот управен суд, но таа не беше успешна.
Тврдењето на општината дека токму овој ден (вторник) е целосно опфатен со други општински настани е или очигледна лага или тие биле намерно планирани за да се спречи традиционалната манифестација на Македонците. Дека општината намерно се обидела да го наруши македонското празнување се виде на 2 август кога претставници на ОМО „Илинден“ излегоа на локацијата барем да положат цвеќе, но се покажа дека таму нема никој друг и местото не е заземено. над некој друг. Слично се случи и во 2021 година, кога општина Петрич одби дозвола да се одржи овој настан под лажен изговор дека цела недела ќе се одржуваат прослави на истото место, што повторно се покажа дека е лажно.
Отворање на Македонскиот културен клуб „Никола Вапцаров“ во Благоевград
На 30 октомври во Благоевград беше отворен Македонскиот културен клуб „Никола Вапцаров“ во атмосфера во која тензиите беа поттикнати од мене.
дија и националистичките сили. И покрај зголеменото полициско присуство, на ултранационалистичката ВМРО-БНД и беше дозволено да одржи изложба со провокативна содржина и да свири бугарски националистички песни на гласни звучници во тесната улица пред клубот каде што требаше да се одржи отворањето, што го направи невозможно е отворањето на клубот да се случи надвор. Отворањето мораше да се случи внатре во просториите, кои беа претесни за да го примат мноштвото гости, а со тоа повеќето беа лишени од можноста да бидат присутни и да учествуваат во самиот чин. И покрај многубројните протести на организаторите, полицијата никогаш не презеде ефективни мерки за отстранување на немирите. На крајот им било кажано да се преселат, па влегле во приватна просторија која претходно ја договориле на истото место, од каде продолжиле да пуштаат заглушувачка музика. И покрај тоа што го нарушуваа мирот и јавниот ред, полицијата одби да интервенира. За време на претходно договорениот марш за членовите и гостите, полицијата дозволи еден бугарски националист да застане и да ја држи цела колона подолг период додека извикуваше навреди и провокации кон организаторите и гостите. Дополнително, надлежните не дадоа можност поворката да го посети споменикот на Гоце Делчев и да положи цвеќе, иако тоа претходно беше побарано од општината која дала премолчена согласност. На 20-ина членови на ултранационалистичката ВМРО-БНД им беше дозволено незаконски да го окупираат споменикот и властите не презедоа никакви мерки за да ги спречат нивните незаконски дејствија. Полицијата не и дозволи на поворката да го посети споменикот под изговор дека спречува судири меѓу двете групи и дека таму се одржува уште еден „детски настан“.[90] Освен тоа, полицијата вложи големи напори да избегне физички пресметки. За таа цел, министерот за внатрешни работи и 100 полицајци беа присутни во градот, вклучително и моторизираната дивизија. Причина за зголемената полициска посетеност беше присуството на лидерот на македонската опозиција Христијан Мицковски, претставникот на македонскиот претседател Миле Бошњаковски, како и лидери на политички партии од Македонија. Како резултат на несоодветните мерки што ги преземаа властите, строго беше ограничено отворањето на клубот и повредено е правото на мирно собирање.
ДИСКРИМИНАЦИЈА НА МАКЕДОНСКИТЕ ОРГАНИЗАЦИИ И АКТИВИСТИ ВО БУГАРИЈА
На 15 мај 2022 година, озлогласениот бугарски националист од Скопје Виктор Канзуров и неговата сопруга Станисава Канзурова на своите Фејсбук профили објавија фотографии како газеле ленти и ги фрлале во корпата за отпадоци „каде што им е местото“ венците на македонските организации. положен на споменикот на Јане Сандански во градот Мелник за време на Семакедонската средба. Фотографиите снимени покажуваат како се фрлаат венчињата и како демонстративно се гази лентата со името на Здружението на репресираните Македонци во Бугарија, чии членови минаа со години во бугарските затвори поради нивниот македонски идентитет. Во коментарите кои следуваат под објавениот материјал, бројни бугарски националисти аплаудираа на неговите постапки и ги преплавија Македонците од Бугарија со говор на омраза, закани и навреди. Две од засегнатите организации – ОМО „Илинден“ и Здружението на репресирани поднесоа пријави до обвинителството во градот Сандански и до Комисијата за заштита од дискриминација со барање за истрага и преземање соодветни мерки. Обвинителството ги сослушало пријавените. До завршувањето на извештајот, немаше индикации дека нешто повеќе е направено за случајот. Во коментарите под публикацијата, многу бугарски националисти аплаудираа на неговите постапки и истураа зборови на омраза, закани и навреди врз Македонците во Бугарија.[91]
Забрана за веење на македонско етничко знаме
На 13.06.2022 година, на денот на Светиот Дух, во училишниот двор се одбележа патрониот празник на селото Черниче (Општина Симитли). На прославата присуствуваа македонски активисти од селото и општината. Еден од нив беше Борислав Динев, жител на село Железница од истата општина и член на ОМО „Илинден“-ПИРИН, кој го обви партиското знаме со шеснаесеткрака околу вратот (знамето не е државно знаме). Кога се обидел да се вклучи во народното играње со знамето, бил направен неуспешен физички обид да му биде одземено од „Васил началникот на полицијата во Симитли“,[92] кој работи во Министерството за внатрешни работи. работи, но на настанот бил присутен како цивил. Но, тоа беше спречено благодарение на интервенцијата на другите симпатизери на ОМО „Илинден“-ПИРИН. По неколку минути пристигнала полиција и го отстранила Борис од настанот, носејќи го во задниот дел од училиштето, каде го замолиле да ја напушти прославата, но тој сепак не го предал знамето. Следното утро во неговиот дом во селото Железница го посетиле двајца полицајци, од кои едниот во униформа, при му земале изјава која тој ја потпишал. Според Борислав, нивната цел била да го прикријат инцидентот каде против него постапиле незаконски со прекршување на неговите права. Борислав одбил да поднесе жалба, наведувајќи им на авторите на извештајот дека многу пати имал слични проблеми и не гледа смисла да покрене случај против нив. За многу Македонци ваквите дискриминаторски постапки веќе станаа нешто нормално, па не го ни сметаат за сериозен проблем, ниту пак гледаат надеж за заштита на нивните права од страна на бугарските институции, кои редовно ги дискриминираат.
Македонскиот културен клуб „Никола Вапцаров“
На 5 јули 2022 година, членовите на Граѓанското здружение за заштита на основните човекови права биле известени од сопствениците на просториите што ги изнајмиле за потребите на Македонскиот културен клуб „Никола Вапцаров“ – Стефанка Николова Јанакиева и нејзината ќерка – дека двајца цивили, кои не се претставиле, им се заканувале и барале да ја иселат организацијата од просториите. Потоа се заканиле дека повторно ќе дојдат. Исплашените сопственици побарале од Здружението да го раскине договорот со взаемна согласност, па дури и да им врачи однапред подготвен договор додавајќи дека: „Подобро е просториите да се празни отколку да стравувате“. Организацијата го одбила нивното барање и на 7 јули го доставила случајот до Окружното обвинителство во Благоевград. Обвинителството на 29 август одбило да поведе постапка по нивната жалба. Површната природа на истрагата станува очигледна по тврдењето дека клубот ќе се користи за активностите на „ОМО Илинденска партија“, која всушност е организација и нема никаква врска со клубот или организацијата што го поддржува и дека, според нив, сопственикот мислел дека просториите се изнајмени на ВМРО БНД (регистрирана партија која до неодамна беше во владата). Здружените поднело жалба на одлуката на обвинителот, но со оглед на постоечката клима во државата, одвај може да се надева дека таа ќе биде успешна.[93]
Слично, во блиското минато периодично преку анонимни телефонски јавувања се упатуваа закани по животот и здравјето на уредникот на „Народна волја“ Георги Христов и неговата сопруга. Сторителите не беа откриени и покрај неколкуте пријави во полиција, но по секоја пријава заканите привремено престануваа.
Напад на Клубот на античките Македонци во градот Гоце Делчев
На 27 август вечерта непознати сторители ја запалиле и уништиле пластичната табла на клубот на организацијата „Антички Македонци“ во градот Гоце Делчев и искинале еден плакат. На местото на запалената табла, тие залепија карта на „Голема Бугарија“ со територии од сите земји од соседството на Бугарија. Претседателот на организацијата Иван Гаргавелов поднел пријава во полиција објаснувајќи што точно се случило.
.
На 7 октомври локалната територијална секција на Обвинителството во градот Гоце Делчев, на чело со обвинителот Иван Чилев, одбила да поведе постапка поради тоа што сторителот не е пронајден, како и поради ниската вредност на причинетата материјална штета. .[94]
Како последица на ваквото непостапување, доаѓа до втор напад врз Клубот, кој, според обвинителството, се случил во периодот 25/10. – 30.10.2022 година, кога уште еднаш биле уништена табла со димензии 2х2 метри со ликот на Александар Македонски, која е во сопственост на здружението „Антички Македонци“. Но и покрај се, обвинителство во Гоце Делчев одбива да покрене кривична постапка бидејќи сторителот не бил идентификуван и бидејќи штетата била околу 200 лева, поради што се смета дека кривичното дело е „само од формален карактер со оглед на релативно ниската вредност на предизвиканата имотна штета… и отсуството на други штетни последици во смисла на опасност за јавноста. Според тоа, нема кривично дело во смисла на член 9. став 2 од Кривичниот законик.“[95] Обвинителството го игнорира фактот на етнички мотивирана омраза во овој случај, како и фактот дека станува збор за повторување на дело.
Случајот всушност е повторување на сценариото во два инцидента од пред 15 години, кога полицијата не само што одби да го истражи нападот на клубот на ОМО Илинден-ПИРИН во истиот град, туку одби да преземе било каква акција против сторителот, дури и кога открија за кого точно се работи. Организацијата „Антички Македонци“ е регистрирана во 2019 година и веднаш беше преземена акција за нејзина забрана, при што членовите беа трипати испрашувани во полиција. Како и да е, организацијата сè уште не е забранета.
НЕДОСТАТОК НА ЗАШТИТА И СОРАБОТКА ОД ИНСТИТУЦИИТЕ
Народен правобранител
На 21 февруари седум македонски организации поднесоа претставка до Народниот правобранител: Антички Македонци, ОМО Илинден ПИРИН, ОМО Илинден, Здружение за заштита на основните човекови права, Здружение на репресирани Македонци во Бугарија, Жртви на комунистичкиот терор, Македонски клуб за етничка толеранција и Комитетот за човекови права и толеранција барајќи го следново:
– Да покрене истрага за прекршувањето на нивните права и слободи според нивните укажувања.
– Да утврди дека се повредени нивните права и слободи и да се дадат препораки до државните институции и до нивните управни органи за нивно реинсталирање.
– Да дејствува како посредник помеѓу органите на управата и заинтересираните страни за да се надминат и повеќе да не се повторуваа ваквите прекршоци.
– Да се воспостави ефикасен мониторинг на примената на Европската конвенција за заштита на човековите права, конкретно што се однесува на малцинствата во Бугарија.
– Да преземе соодветни правни дејствија во рамките на својата надлежност за заштита на повредените човекови права на подносителите на барањето.
– Да се поднесе предмет до Уставниот суд за толкување на член 44, став 2 од Уставот на кој судовите најчесто се повикуваат како причина за одбивање на регистрација на македонските организации.
– Да се предложат мерки и да се преземат активности за да не се користи идејата дека во Бугарија не постои македонско малцинство, како аргумент за одбивањето регистрација на македонските организации во согласност со препораките на Советот на министри и на Комесарот за човекови права.
– Да сепредложат мерки и да се преземат активности за да се осигура дека принципот на национално единство нема да се користи против малцинствата и тврдењето дека постојат такви малцинства да не се третира како противуставно и како закана за националното единство и државата.
– Да севклучи во процесот на изнаоѓање начин како да се стави крај на одбивањето на регистрација на македонските организации.
Сите поднесени барања беа во рамките на овластувањата со кои располага Народниот правобранител.
Со поднесената претставка беа приложени 68 документи – имено – пресуди на бугарски судови, судски одлуки на Судот во Стразбур и на Советот на министри и извештаи на институции и организации за човекови права.
На 8 април Народниот правобранител одговори на Жалбата бр.1142/2022, суштински одбивајќи да ги преземе предложените мерки. Во одговорот се наведува дека го следи спроведувањето на одлуките на ЕСЧП во Бугарија и начелното усогласување на бугарското законодавство со меѓународното законодавство (не конкретно за случаите на Македонците) и наведе низа одлуки на Советот на министри во врска со македонските организации, без притоа да се прецизира какви активности се преземени во тој поглед или дали воопшто има план за такво нешто.[96]
На 15 април, тужителите му одговорија на Народниот правобранител со барање да бидат информирани какви чекори презел или презема во врска со пресудите од Стразбур како и за прашањата поставени во претставката кои не се однесуваат на Стразбур и повторно инсистираа да се решат барањата поднесени од нив.
Народниот правобранител не одговори на тој допис и на ниту еден начин не се осврна на претставката.
На 5 мај Здружението на репресирани Македонци во Бугарија, жртви на комунистички терор поднесе посебна пријава до Народниот правобранител врз основа на етничка дискриминација извршена кон него при обидите за регистрација и го поднесе следното барање до Народниот правобранител:
– Да сепреземат неопходните активности за законот да се применува во однос на нивното здружение на ист начин како што би бил и кон другите здруженија кои бараат регистрација во Бугарија и да се стави крај на погрешните политики кои водат кон кршење на човековите права на Македонците.
– Да ги искористи своите овластувања и да побара Уставниот суд да утврди дали има повреда на бугарскиот Устав поради пресудите на бугарските судови кои во спротивност со одлуките на ЕСЧП одлучија дека целите на Здружението се во спротивност со бугарскиот Устав.
На 12 август Народниот правобранител уште еднаш повторо дека ги следи случаите во Стразбур, кои ги вклучува во своите извештаи при што „реагирам кога е потребно, но не можам да преземам дејствија што ги надминуваат моите законски овластувања“.[97]
На 3 септември, по 4 и пол месеци без никаков одговор, седумте организации повторно му пишаа на Народниот правобранител за да го потсетат на нивните барања, како и да го изразат своето вознемирување што и покрај тврдењата на Народниот правобранител дека е запознаен со случувањата во македонските случаи во Стразбур и свесен за фактите и барањата во нивната претставка, тој сепак не вклучил ништо за оваа работа во неговиот годишен извештај за 2021 година кој е завршен во 2022 година, а и не учествувал во засилениот мониторинг на овие случаи од страна на Советот на министри и конечно неговото целосно отсуство на дејство во однос на проблемите на Македонците во Бугарија.
Одговорите на Народниот правобранител до македонските организации од минатата и оваа година беа обичен копи-пејст и неговата единствена грижа беше да избегне какви било конкретни дејствија во врска со барањата на Македонците.
Комисија за заштита од дискриминација
Од почетокот на своето постоење Комисијата ниту еднаш не ги вклучи во своите извештаи или препораки до Владата проблемите со кои се соочуваат Македонците во Бугарија, ниту на индивидуално ниво, ниту пак системската, институционална дискриминација што тие ја трпат, без оглед на тоа што во меѓувреме Бугарија е процесуирана 14 пати во ЕСЧП од македонски организации, но и дека нивните проблеми се вклучени во извештаите на сите меѓународни организации кои ги следат човековите права, како и многу други организации кои се занимаваат со такви прашања. Комисијата не одговори позитивно на ниту една жалба на Македонците и постојано се труди да ги игнорира, без да дава коментар за нив. Еден од основните методи што се користи е прекласификација на претставките како да се поднесени од приватни лица против други приватни лица иако ги поднесуваат организации против институции или државата. Друг пристап кој се користи е дека по првичните барања до тужителот за информации, кои според нашето искуство имаат за цел да пронајдат причина за одбивање, понатаму владее тотален молк за предметот и престанува целата кореспонденција (види ги нашите 2 извештаи од 2016 и 2017 година).
Истото се случи и со колективната жалба поднесена од голем број македонски организации, која беше прифатена по многу дискусии и преговарања (препис бр. 357/2021, види Извештај 2021 година), но подоцна, во текот на декември 2021 година, Комисијата нагло ја промени својата позиција и се обиде да ја измени користејќи лице кое нема овластувања да стори такво нешто; имено референтот за предмети г-ѓа Сапунџиева. Како одговор, тужителите со дописот бр.44-01-132/16.12.2021 година побараа изземање на г-ѓа Сапунџиева. И покрај фактот што известувачот беше отстранет од случајот, не беше внесена друга кореспонденција за случајот – ниту известување од новиот известувач, ниту покана до апликантите за дополнителни информации или сослушување.
На 26 мај, еден од тужителите – ОМО Илинден – поднесе одделна жалба во врска со инцидентот со Виктор Канзуров кој извршил „очигледно неповолно постапување според значењето на Законот за заштита од дискриминација (чл. 4(1)) на бугарски државјани по заштитени принципи на „етнички идентитет“ и „лични убедувања“.[98] Поради тоа што организацијата која ја поднесува жалбата е нерегистрирана, се смета дека таа е од приватна природа. На 30 мај, Комисијата одговори и побара да и се достават неколку измени и појаснувања во рок од една недела или во спротивно преписката за ова прашање ќе престане.[99] Г-дин Тилев ги достави потребните појаснувања. На 14 јуни, претседателот на Комисијата наложи да се поведе постапка според Поглавјето 128 од 2022 согласно член 4 од Законот за заштита од дискриминација под категоријата „етнички идентитет“.[100]
На 1 септември, со оглед на тоа што Комисијата не одговорила на барањата дадени во заедничката жалба, тужителите испратиле писмо до претседателката на Комисијата, г-ѓа Џумајлиева, во кое нејзиното внимание било свртено на фактот дека „во текот на 5 месеци (07.2021 – 12.2022), со прекршување на чл. 9, точка 1 од АПК, преписката е одложена без никаква причина и дека по период од 8 месеци (12.2021-08.2022) е незаконски замрзната и не сме известени согласно член 57, став 8 од АПК за нејзиното продолжување”. Понатаму тие изјавија дека одбивањето на Комисијата да се произнесе по ова прашање е всушност своевиден одговор и одбивање да се заштитат Македонците од дискриминација.
На 6 октомври, Комисијата ја прекина постапката врз основа на решение бр. 487. Жалбата не беше разгледана, а одлуката беше оправдана со аргументот дека не се исполнети упатствата во известувањето испратено од претходно отстранетата известувачка Сапунџиева (вклучувајќи го и нејзиното незаконско барање уште еднаш да се докаже допуштеноста на предметот, кој веќе беше прифатен како допуштен), како и повторениот обид да се разјаснат и прецизираат околности кои веќе биле разјаснети и прецизирани и за кои Комисијата веќе го искажала мислењето дека жалбата е допуштена. Комисијата ги известила тужителите за својата одлука на 13 октомври. Подносителите на претставката поднесоа жалба до Управниот суд во Благоевград поради тоа што им се повредени правата и не се почитуваат законските процедури од страна на Комисијата и ја окарактеризираа одлуката како „негирање на заштита од дискриминација. „Со решение бр. 2189 од 22.12.2022 година, Управниот суд во Благоевград, со кој претседаваше судијата Димитар Узунов, ја утврди жалбата како „процесно недозволена“ и некритички ги повтори аргументите на Комисијата исполнети со фактички и законски невистинити тврдења. Решението беше обжалено во Врховниот управен суд.
Министерство за правда
Како резултат на серијата одбивања да се одобри регистрација во 2021 година и врз основа на препораките до бугарските власти на Советот на министри за изготвување детални и јасни упатства во врска со процедурите за регистрација а со цел да им се помогне на соодветните организации да постигнат регистрација, на 26 Јануари 2022 година ОМО Илинден поднесе барање до Министерството за правда да поведе истрага и да преземе дејствија во врска со последното одбивање од страна на Агенцијата кое сè уште е во постапка на жалба. Единствената акција што ја презеде Министерството беше да испрати писмо до Агенцијата.[101] На 3 февруари Агенцијата испрати одговор,[102] според кој одбивањето се заснова на правична и униформна примена на законот за сите лица и дека смета дека случајот е затворен и дека не може да се преземат дополнителни дејствија.
На 27 јануари Министерството за правда одговори на писмото бр. 279/18/01/2022 до Министерскиот совет од претседателот на Здружението на репресирани Македонци во Бугарија, Стојан Василев Герасимов во врска со постојаните одбивања да се регистрира Здружението од страна на бугарските судови и покрај Одлуката на ЕСЧП во негова корист. Во одговорот беше наведена и одлуката на ЕСЧП како и одлуките на Советот на министри поврзани со неа. Министерството детално ги опиша одлуките на Советот на министри, како и формалните, но тотално неефикасни мерки преземени од бугарската држава кои се состојат од измени на законот за регистрација и испраќање извештаи до советите на министри. Министерството не коментира за целосната неефикасност на овие мерки како и за континуираното доцнење во примената на неодамнешните препорачани мерки од Советот на министри кои требаше да стапат во сила до крајот на 2021 година. Сепак, Министерството двапати нагласи дека пресудите на ЕСЧП за „Групата „ОМО Илинден и други“ не подразбираат автоматска обврска за регистрација на организациите од страна на бугарските власти. Тоа е основниот тон на целиот одговор. На крајот беше констатирано дека „нема пречка г-дин Василев да поднесе ново барање за регистрација на здружението“[103], тотално игнорирајќи го фактот дека здружението во десетици наврати доставило документи за регистрација кои по правило се отфрлани.
При усвојувањето на тој став, Министерството само ја повтори својата изјава и до Советот на министри и до ЕСЧП; Имено, дека одбивањата да се регистрираат македонските организации од страна на бугарските судови не ги исцрпуваат судските механизми во земјата, бидејќи тие можат повторно да поднесат документи за регистрација. Очигледно е дека бугарските власти воопшто не се засрамени од неможноста на овие организации да добијат регистрација и само преку надворешен притисок може да се поправи оваа состојба.
На 29 април Здружението на репресирани Македонци поднесе барање до Министерството за правда во врска со континуираното одбивање на бугарските судови и Агенцијата за регистрација да ги почитуваат одлуките на ЕСЧП и континуираните системски одбивања да се одобри регистрација на Здружението користејќи аргументи кои беа отфрлени многу пати и од ЕСЧП и од Советот на министри. Министерството кое е надлежно за спроведување на одлуките на ЕСЧП одговори дека „прегледот на изјавите во жалбата е надвор од доменот на надлежностите на министерот за правда“, и дека „Министерството за правда нема овластување ниту да да покрене тужби или да спроведе каква било истрага за аргументите содржани во пријавата или да изрази мислење за нив“. Министерството ја препратило кореспонденцијата до Инспекторатот на Високиот судски совет.[104]
Непостапување од страна на обвинителот
Истиот недостаток на заштита на правата и нефункционирањето на механизмите за заштита на правата може да се забележи и во случаите со Канзуров, Клубот Никола Вапцаров и Клубот на Антички Македонци. И покрај тоа што ги прифати сите три случаи и спроведе првични истраги во два од нив, тој одби да поведе постапка (Антички Македонци и Никола Вапцаров), а во третиот случај не презеде никакви дополнителни дејствија.
Во случајот со Здружението Никола Вапцаров, обвинителот постапил на занемарувачки, па дури и дискриминаторски начин, класифицирајќи го (без никаква основа) како дел од политичката партија ОМО Илинден, наместо како дел од тужителот – Здружение за одбрана на основните човекови Права, исто како и дел од оние кои не се членови на Здружението, а кои што ја иницирале жалбата.[105] Тешко е да се прифати верзијата на обвинителот дека сопственикот на просториите се чувствувал загрозен од фактот дека еден од изнајмувачите (Мазнев) бил член на ВМРО (а тој не е) и дополнително го игнорирал фактот на согласнста(очигледно планиран и подготвен) за раскинување на договорот и изјавата дека „Подобро е просториите да останат празни отколку да се живее во страв“.
Овде не се работи за проста грешка, бидејќи сите македонски организации, без разлика на нивните разлики, се окарактеризирани како една и иста, а нивните членови како припадници на „ОМО“. Ова е вообичаена практика на медиумите,[106] како и на институциите, која се заснова на категоричното одбивање да се признае постоењето на малцинство со сопствен социјален и културен живот и плурализам и притоа да се третираат сите такви организации како едно тело создадено од странски антибугарски елементи кои се јавуваат под разни имиња. Истиот став го усвои Софија пред Советот на министри со цел да се намали негативниот впечаток создаден од многубројните акумулирани случаи на одбивање регистрација на различни македонски организации и да се замени реалноста на етничката дискриминација со наводните технички прашања на една организација. Овој факт го нагласуваме затоа што ја покажува силната координација што постои во сите државни институции при дискриминацијата и одбивањето на заштита на бугарските граѓани со македонски идентитет.
Истиот став е очигледен и во идентичниот стил и пристап во одговорите и (не)постапувањето на божемните независни институции како што се Министерството за правда, Обвинителството, Народниот правобранител и Комисијата против дискриминација. Очигледен е недостатокот на желба да се запре дискриминацијата на бугарските граѓани со македонска свест – сите дејствија и одговори се насочени кон избегнување на надворешен притисок и оправдување на непостапувањето на релевантните институции.
Националниот статистички институт
Поради невообичаено долгото доцнење со објавувањето на резултатите од националниот попис кој заврши на почетокот на октомври 2021 година, на 8 јуни претседателот на ОМО Илинден Кирил Тилев испрати писмо до претседателот на НСИ во кое се сомнева во причината за доцнењето и бара да биде информиран на која етничка група припаѓа.[107] На 12 јуни добил одговор дека резултатите ќе бидат објавени на 1 октомври 2022 година и дека не можат да ги откријат бараните информации поради законски ограничувања.[108]
ОДБИВАЊЕ НА ВЛАСТИТЕ ДА СЕ ВКЛУЧАТ ВО ДИЈАЛОГОТ
Во мониторинг извештаите за Бугарија редовно се препорачува дијалог меѓу претставниците на македонското малцинство и властите. И оваа година властите не направија никаков обид да ги имплементираат препораките во извештаите на Парламентарното собрание на Советот на Европа, Комесарот за човекови права, Европската комисија за борба против расизмот и нетолеранцијата и Консултативниот комитет за примена на Рамковната конвенција за национални малцинства за почеток на дијалог со македонското малцинство. Напротив, не дојде ниту еден одговор на многуте писмени барања од македонските организации за средби и разговори со бугарските институции како што се претседателот, премиерот, парламентот, министерот за образование, Комисијата за малцински прашања.
Комисијата против дискриминација по средбата со македонските претставници на крајот на минатата година и по обидот да ја прекине претставката поднесена до Комисијата (види го нашиот извештај од минатата година), во пракса прекина секаква комуникација со тужителите.
ЗАКЛУЧОЦИ И ПРЕПОРАКИ
Повредата на правото на здружување како и говорот на омраза и дискриминацијата на која се подложени Македонците се засноваат на доминантната идеологија од времето на комунистичкиот режим, во која клучна улога има негирањето на македонското малцинство и третирањето на самата идеја дека такво малцинство постои како непријателска кон Бугарија.
Со оглед на постојната ситуација во земјата, не се чини веројатно дека состојбата на Македонците во Бугарија може да се подобри без сериозна надворешна интервенција, особено од страна на европските институции. Овој проблем е многу стар и сериозен и бара итни мерки.[109] Негирањето и дискриминацијата на македонското малцинство е последниот белег на тоталитарната политика во Европската Унија.
За да се решат актуелните проблеми на македонското малцинство во Бугарија, во Бугарија треба да се случат следните промени:
Одлуката на Уставниот суд од 29 февруари 2000 година и Декларацијата на бугарскиот парламент од 6 март 1990 година, со кои официјално се постулира дека во Бугарија не постои конкретна македонска етничка група, како и парламентарната декларација од 9 ноември 2019 година, мора да се укинат. Овие одлуки служат како идеолошка и правна основа за дискриминација. Владата треба официјално да се изјасни дека македонското малцинство повеќе нема да биде негирано или дискриминирано и дека неговите права ќе се бранат.
Државата треба официјално да го признае постоењето на националните малцинства во државата и концептот „национални малцинства“ да биде вклучен во Уставот. Државата треба да ги преземе неопходните законски мерки за да не може принципот на единство на нацијата да се толкува како негирање на самото постоење на националните малцинства и нивните права. Ако е можно, националните малцинства треба да бидат наведени по име за да се избегне каква било можност за погрешно толкување на Уставот и негирање на малцинствата.
Треба да се преземат мерки уставната забрана за формирање организации на етничка основа да не се толкува и користи за спротивставување на правото на малцинствата да формираат свои организации.
Законот за регистрација на невладини организации треба да се смени и во него да се вклучат членови кои би оневозможиле да се толкува самоопределувањето на малцинските групи како антиуставен, антидржавен чин кој го загрозува територијалниот интегритет со што се оправдува негирањето на регистрација.
Бугарија треба да ги спроведе пресудите на ЕСЧП и да се регистрираат македонските организации. Треба да се отстранат пречките што ја оневозможуваат регистрацијата на македонските организации – спроведувањето на одлуките на ЕСЧП се од фундаментално значење за да се обезбеди надмоќ на правото.[110] Треба да се укине постоечката блокада за регистрација на македонските организации.
Мора да се иницира активен дијалог меѓу државата и претставниците на македонското малцинство за да се решат актуелните проблеми и да има македонски претставник во Комисијата за малцинства.[111] Овој дијалог треба да започне веднаш, без да се чека признавањето на македонското малцинство затоа што „признавањето од државата како малцинство не е предуслов за да се квалификува за заштита на Рамковната конвенција“ и треба да се фокусира на примената на Рамковната конвенција на Македонците во согласност со конкретни членови од Конвенцијата.[112].
Пописните документи во иднина треба да содржат посебна графа „македонски“ и при спроведувањето на пописот јавно и официјално да се објави дека секој што се самоидентификува како Македонец може слободно да го стори тоа.[113] Истиот совет треба да биде содржан во упатствата дадени на пописниците.
Треба да се преземат мерки за унапредување на толеранцијата кон македонското малцинство и за негова заштита од говор на омраза и институционална дискриминација.
Изучувањето на македонскиот литературен јазик, култура и историја треба да биде вклучено во наставните програми за децата кои припаѓаат на македонското малцинство. Во исто време треба да се изменат основните училишни програми за да не се исклучат референците за македонската нација и нејзината историја, култура и јазик (нешто што не е ново, а што се правеше во минатото во Бугарија, но сега е напуштено ).
Комитетот за одбрана на човековите права „Толеранција“
со поддршка на: ОМО „Илинден“-ПИРИН, ОМО „Илинден“, Здружението на репресирани Македонци, жртви на комунистичкиот терор, Здружението за одбрана на основните граѓански права, Граѓанската иницијатива за признавање на македонското национално малцинство во Бугарија и одбрана на правата на бугарските граѓани со македонска свест, Македонски клуб за етничка толеранција во Република Бугарија, Македонско меѓународно движење за човекови права
[1]Како негативен и регресивен тренд и илустрација, треба да се истакне дека во последниот и петти последователен извештај на Република Бугарија за спроведувањето на Рамковната конвенција за националните малцинства, бугарските власти првпат не да се спомене проблемот со непризнавањето на македонското малцинство во однос на опфатот на малцинските групи (етнички Македонци и Помаци) кои сакаат да бидат заштитени преку механизмите на Конвенцијата и на кои во исто време се усвоени мерките за нејзино спроведување. од страна на Република Бугарија (член 3) треба да се примени; наместо тоа, тие едноставно се повикаа на нивните претходни извештаи, во кои тврдат дека прашањето околу барањето на етничките Македонци и Помаците за нивно признавање како национални малцинства, како и „непостоењето на истовремени објективни и субјективни услови за нивно сместување под заштитата на механизмот на РКНМ“, според нив, била затворена (Советодавниот комитет за Рамковната конвенција за заштита на националните малцинства, Петти извештај поднесен од Бугарија Согласно член 25, став 2 од Рамковната конвенција за заштита на националните малцинства – добиено на 22 октомври 2021 година, стр. 27).
[2] ПССЕ: Постмониторинг дијалог со Бугарија, Објаснувачки меморандум од г-дин Френк Швабе и г-дин Золт Немет, коизвестувачи, http://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/Xref-XML2HTML-en.asp ?fileid=27711&lang=en, 160: „Во училиштата нема македонски јазик или историја“.
[3] Не постои ниту една политички или општествено влијателна личност во државата која јавно изјави дека поседува македонска свест, што покажува дека таквите личности или не можат да постигнат таков статус или дека се принудени да се прикријат себеси. -одлучност како Македонци поради страв од негативни последици.
[4] Овде вреди да се цитира најновата студија на Европската мрежа за имплементација (EIN) и Democracy Reporting International (DRI) со наслов „Правдата одложена и правдата негирана: Неспроведување на пресудите на европските судови и владеењето на правото“, датиран Април 2022 година: „Бугарија има многу сериозен проблем во однос на спроведувањето на пресудите на ЕСЧП. Статистиката укажува на многу висок број водечки пресуди во очекување на имплементација, втора по Романија во ЕУ. Овие пресуди се чекаат за спроведување долго време. Конечно, Бугарија не успева да спроведе голем дел од водечките пресуди донесени од Судот во Стразбур. Од јануари 2022 година, имаше 92 водечки пресуди во очекување на спроведување во врска со Бугарија. Овој многу висок број на неспроведени пресуди може ефективно да се реши само со спроведување на поединечни или/и општи мерки… Бугарија, исто така, има висок процент на водечки пресуди од последната деценија кои чекаат на имплементација: 55%, повисок од 37,5% ЕУ просек“ (European Implementation Network (EIN) & Democracy Reporting International (DRI), Justice Delayed and Justice Denied: Non-Implementation of European Courts’ Jugments and the Law, April 2022, стр. 28-29. Истражувањето е достапно тука: https://democracyreporting.s3.eu-central-1.amazonaws.com/images/626ab7f1ad94b.pdf) .
[5] Овде треба да се спомене Бугарскиот Хелсиншки комитет и луѓето групирани околу редакцијата „Маргиналија“.
[6] PACE: Post-monitoring dialogue, 160
[7] Кирил Петков: Инициираме самолетна линия София-Скопие още следващия месец (ВИДЕО) (epicenter.bg); https://www.google.com/amp/s/btvnovinite.bg/amp/predavania/tazi-sabota-i-nedelia/kiril-petkov-pred-btv-ima-posledstvija-ot-iznesenata-ot-cacarov-klasificirana-informacija.html; https://m.mkd.mk/makedonija/politika/petkov-za-btv-vo-bugarija-nema-makedonsko-malcinstvo-na-taa-tema-nema-shto-da-se
[8]https://epicenter.bg/article/Bivsh-germanski-ministar–Balgariya-da-priznae-makedonskoto-maltsinstvo-/271406/7/51
9]Набљудувања на бугарскиот Хелсиншки комитет за извршувањето на групата пресуди „УМО Илинден и други против Бугарија“, 21 јануари 2022 година, 8, 9.
[10]Нинова отказа визита в Скопие заради ОМО “Илинден”, 31 Януари, 2022 , https://www.google.com/amp/s/fakti.bg/amp/bulgaria/649325-ninova-otkaza-vizita-v-skopie-zaradi-omo-ilinden; Радев: Посещението на Петков в Северна Македония беше прибързано, 01.02.2022, https://bgnes.bg/news/radev-poseshchenieto-na-petkov-v-severna-makedonia-beshe-prib-rzano/; МВнР: Действия на президента на Северна Македония отново повишават напрежението, Glasove.com
[11]https://www.youtube.com/watch?v=R36feSElyk4; https://www.expres.mk/petkov-ne-e-dovolno-bugarite-da-vlezat-vo-makedonskiot-ustav-a-omo-ilinden-e-provokacija/
[12].1428-ми состанок, 8-9 март 2022 година (ДХ), Х46-7 Група Обединета македонска организација Илинден и други против Бугарија (Апликација бр. 59491/00), Референтен документ CM/Notes/1428/H46-7
[13]. Радев: Посещението на Петков в Северна Македония беше прибързано, 01.02.2022, https://bgnes.bg/news/radev-poseshchenieto-na-petkov-v-severna-makedonia-beshe-prib-rzano/; Дали Радев ќе му ја откаже посетата на Пендаровски поради „Омо Илинден“, 01.02.2022, https://pressingtv.mk/makedonija/dali-radev-kje-mu-ja-otkaze-posetata-na-pendarovski-poradi-omo-ilinden/
[14] Стејт департмент на Соединетите Американски Држави, Биро за демократија, човекови права и труд, Извештај за човековите права Бугарија 2021 година, 3-4, 25, https://www.state.gov/reports/2021-country-reports-on-human -права-практики/бугарија
[15]Јотова: Во бугарскиот устав нема малцинства и тоа се почитува во Стразбур | MakPress; https://netpress.com.mk/otova-tvrdi-deka-vo-bugari-a-nema-makedonsko-malcinstvo-vo-makedoni-a-e-porazlichno/
[16]https://www.standartnews.com/balgariya-politika/radev-s-ostra-pozitsiya-sreshchu-makedonizma-492915.html
[17]CM/Notes/1451/H46-8, 8 декември 2022 година, 1451-Сесија на Министерскиот совет на Советот на Европа *декември 2022 година. (Формат „Човекови права“), H46-8 Групни случаи „Обединета македонска организација Илинден и други против Бугарија (жалба№59491/00), стр.5-6 (https://search.coe.int/cm/Pages/result_details.aspx?ObjectID=0900001680a915b1)
[18] ОБЦ Благоевград Протокол број 342 / 07.10.2022
[19] Решение бр. 50420 од 6 октомври 2022 година. Претседател на судот Бојан Балевски.
[20]CM/Notes/1451/H46-8, 8 декември 2022 година, стр.6 (https://search.coe.int/cm/Pages/result_details.aspx?ObjectID=0900001680a915b1)
[21]CM/Notes/1451/H46-8, 8 декември 2022 стр.5-6 (https://search.coe.int/cm/Pages/result_details.aspx?ObjectID=0900001680a915b1).
[22]https://search.coe.int/cm/pages/result_details.aspx?objectid=0900001680a93756 see also: https://search.coe.int/cm/Pages/result_details.aspx?ObjectID=0900001680a915b1
[23]https://www.svobodnaevropa.bg/a/31266495.html – https://www.svobodnaevropa.bg/a/31310559.html, https://www.svobodnaevropa.bg/a/31312202.html, https://www.svobodnaevropa.bg/a/31266495.html (cited on 16/9/2021).
[24]. Скандал! Американскиот дипломат зборува за македонско малцинство во нашата земја, https://www.btv.bg/shows/lice-v-lice/videos/angel-dzhambazki-ima-chlenove-na-evropejskija-parlament-koito-sa-antibalgarski -настроени.html
[25]https://al.usembassy.gov/transcript-of-interview-of-das-gabriel-escobar-voa-albania/
[26].https://www.facebook.com/100044234689053/posts/475123740638778/?d=n 13 януари 2022
[27]. Џамбазки: ако нашата влада работи со САД за признавање на „македонско малцинство“ во Бугарија, веднаш да поднесе оставка! 14 јануари 2022, Џамбазки: Ако правите работи со САД по признанието на „македонско малцинство“ во Българија, незабавна понуда! – Политика – Новини Бг (novini.bg)
[28].Дилјана Панајотова, Емил Радев: Опасни се обидите да се зборува за македонско малцинство во Бугарија, 16.01.2022 година, https://news.bg/politics/emil-radev-opitite-da-se-govori-za -makedonsko-maltsinstvo-v-balgariya-sa-opasni.html.
[29]Кирил Петков на БТВ: Има последици како резултат на тајните информации дадени од Цацаров, https://www.google.com/amp/s/btvnovinite.bg/amp/predavania/tazi-sabota-i- nedelia/kiril-petkov-pred-btv-ima-posledstvija-ot-iznesenata-ot-cacarov-klasificirana-informacija.html; ttps://epicenter.bg/article/Kiril-Petkov-/271109/2/0; https://m.mkd.mk/makedonija/politika/petkov-za-btv-vo-bugarija-nema-makedonsko-malcinstvo-na-taa-tema-nema-shto-da-se.
[30] https://www.youtube.com/watch?v=R36feSElyk4
[31] МВнР: Действия на президента на Северна Македония отново повишават напрежението, Glasove.com
[32]Јотова: Во бугарскиот устав нема малцинства и тоа се почитува во Стразбур | MakPress; https://netpress.com.mk/otova-tvrdi-deka-vo-bugari-a-nema-makedonsko-malcinstvo-vo-makedoni-a-e-porazlichno/
33]Џамбазки, 4 октомври 2022 година, Македонско малцинство во Бугарија немало, нема и никогаш нема да има!! https://www.facebook.com/Djambazki.VMRO
[34]Викторија Георгиева, дај му прст и да ти ја одгризе раката., 01.02.2022, https://trud.bg/%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D0%B4 %D0%B5%D1%88-%D0%BC%D1%83-%D0%BF%D1%80%D1%8A%D1%81%D1%82-%D0%BE%D1%82%D1% 85%D0%B0%D0%BF%D0%B5-%D1%82%D0%B8-%D1%80%D1%8A%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0/
35].ОПРАВДАН Гнев! Го отворија Македонскиот клуб „Никола Вапцаров“ во Благоевград, организаторите прават провокација: Сакаме признавање на македонското малцинство во Бугарија, 31.10.2022, https://struma.bg/%D1%81%D0%BF% D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BB%D0%B8%D0%B2-%D0%B3%D0%BD%D1%8F%D0%B2-% D0%BE%D1%82%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%85%D0%B0-%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0 %BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%8F/
[36]Росен Тахов, Благоевград како престолнина на македонизмот“, 02.11.2022, https://trud.bg/%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B5 %D0%B2%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B4-%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%BE-%D1%81%D1%82%D0%BE %D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0-%D0%BD%D0%B0-%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE %D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%BC%D0%B0/
[37]Викторија Георгиева, дај му прст и да ти ја одгризе раката., 01.02.2022, https://trud.bg/%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D0%B4 %D0%B5%D1%88-%D0%BC%D1%83-%D0%BF%D1%80%D1%8A%D1%81%D1%82-%D0%BE%D1%82%D1% 85%D0%B0%D0%BF%D0%B5-%D1%82%D0%B8-%D1%80%D1%8A%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0/
[38]. Михаил Иванов: Има проблеми со Пописот 2022, Маргинилија, 06.12.2022, Михаил Иванов: Има проблеми во пребројаване 2022 | Акцент, Анализ, Анализи | Маргиналија
[39]Mihail Ivanov: There are problems with the Census 2022,| Акцент, Анализ, Анализи | Marginalia
[40]„Етнокултурни карактеристики на населението на 7 септември 2021 година.“, https://dariknews.bg/novini/bylgariia/prebroiavane-2021-nsi-obiavi-kolko-dushi-e-naselenieto-na-bylgariia-videografiki- 2325908
[41]https://census2021.bg/%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B8/%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%BE%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%82%D1%83%D1%80%D0%BD%D0%B8-%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B8-%D0%BD%D0%B0-%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B5/
[42] Михаил Иванов: Има проблеми со Пописот 2022, | Акцент, Анализ, Анализи | Маргиналија. Споредете со написот на Светла Енчева, Како се искривени податоците од пописот во Бугарија од Свободна Европа-22.12.2022https://debati.bg/kak-byaha-izkriveni-dannite-ot-prebroyavaneto-v-balgaria/
[43]. Обработката на податоците од пописот продолжува, https://census2021.bg/%d0%bd%d0%be%d0%b2%d0%b8%d0%bd%d0%b8/%d0%bf%d1%80 %d0%be%d0%b4%d1%8a%d0%bb%d0%b6%d0%b0%d0%b2%d0%b0-%d0%be%d0%b1%d1%80%d0%b0% d0%b1%d0%be%d1%82%d0%ba%d0%b0%d1%82%d0%b0-%d0%bd%d0%b0-%d0%b4%d0%b0%d0%bd% d0%bd%d0%b8%d1%82%d0%b5-%d0%be%d1%82/цитиран на 14 март 2023 година.
[44] https://infostat.nsi.bg/infostat/pages/reports/query.jsf?x_2=2002
[45] https://infostat.nsi.bg/infostat/pages/reports/query.jsf?x_2=2002
[46] https://infostat.nsi.bg/infostat/pages/reports/query.jsf?x_2=2025
[47] https://infostat.nsi.bg/infostat/pages/reports/query.jsf?x_2=2023
[48] Евгенија Маринова, 85% од населението се самоопределува како Бугарка, известува NSI, 24.11.2022, https://www.investor.bg/a/515-ikonomika-i-makrodanni/364675-85-ot- населението-на-страната-се-самоопределја-като-балгарско-отчита-нси
49]Михаил Иванов: Има проблеми со Пописот 2022, | Акцент, Анализ, Анализи | Маргиналија.
[50]. На пример, кога Стево Пендаровски се сретна со 4 македонски организации, состанокот беше припишан од највисоките нивоа на државата (премиер, претседател и парламент) на ОМО „Илинден“ кој не присуствуваше на состанокот (https://www.youtube.com/ watch?v=R36feSElyk4 ; Дилјана Панајотова, Емил Радев: Опасни се обидите да се зборува за македонско малцинство во Бугарија, 16.01.2022, https://news.bg/politics/emil-radev-opitite-da-se-govori -za-makedonsko-maltsinstvo-v-balgariya-sa-opasni.html).
[51]Викторија Георгиева, дај му прст и да ти ја одгризе раката. 01.02.2022, https://trud.bg/%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D1%88-%D0%BC%D1%83- %D0%BF%D1%80%D1%8A%D1%81%D1%82-%D0%BE%D1%82%D1%85%D0%B0%D0%BF%D0%B5-%D1%82 %D0%B8-%D1%80%D1%8A%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0/
[52]https://www.facebook.com/100044234689053/posts/475123740638778/?d=n; 13 January 2022
53]Џамбазки: ако нашата влада работи со САД на признавање на „македонско малцинство“ во Бугарија, веднаш да поднесе оставка! 14 јануари 2022, Џамбазки: Ако правите работи со САД по признанието на „македонско малцинство“ во Българија, незабавна понуда! – Политика – Новини Бг (novini.bg)
[54]https://www.youtube.com/watch?v=R36feSElyk4
[55]Нинова одбива да го посети Скопје поради ОМО „Илинден“, 31 јануари 2022 година https://www.google.com/amp/s/fakti.bg/amp/bulgaria/649325-ninova-otkaza-vizita-v- скопие-заради-омо-илинден
[56]Велизар Енчев: Дръзка провокация на Скопие минира диалога със София – Пендаровски прие ОМО “Илинден” (epicenter.bg), 30.01.2022
[57]Радев зазеде цврст став против македонизмот 16 мај 2022 година https://www.standartnews.com/balgariya-politika/radev-s-ostra-pozitsiya-sreshchu-makedonizma-492915.html
58]Тони Маскручка, Како Пендаровски успеал да најде вкупно 8 Македонци во Бугарија, прашуваат на Фејсбук,
31.01.2022, https://www.24chasa.bg/bulgaria/article/10768897
[59]https://www.24chasa.bg/index.php/bulgaria/article/11839248; https://www.24chasa.bg/bulgaria/article/11863360; https://www.24chasa.bg/index.php/bulgaria/article/12010619; https://www.24chasa.bg/bulgaria/article/11930208; https://www.24chasa.bg/bulgaria/article/11376211; https://www.24chasa.bg/index.php/bulgaria/article/11833727.
[60]. Цветлина Лазарова . Мицкоски ја покренува измислената тема за македонско малцинство кај нас и дава изјави против Бугарите,09.09.2022, https://debati.bg/mitskoski-se-izkaza-sreshtu-balgarite-otnovo-povdiga-izmislenata-tema-za- македонското-малцинство-в-балгарија/
[61]Џамбазки, 4 октомври 2022 година, Македонско малцинство во Бугарија немало, нема и никогаш нема да има!! , https://www.facebook.com/Djambazki.VMRO
[62]https://www.facebook.com/Djambazki.VMRO, https://www.facebook.com/Djambazki.VMRO/videos/659315848813917.
[63]OBS Blagoevgrad, Protocol № 342 / 07.10.2022
[64]OBS Blagoevgrad, Protocol № 342 / 07.10.2022
[65] Сојузот на бугарските писатели се прогласи за противник на отворањето на Македонскиот клуб со името Вапцаров (epicenter.bg) https://epicenter.bg/article/Sayuzat-na-balgarskite-pisateli-se -obyavi-sreshtu-otkrivaneto-na-makedonski-klub-na-imeto-na-Vaptsarov/297883/2/0
[66] Види на пример: https://faktor.bg/bg/articles/koy-vsashtnost-stoi-zad-provokatsiyata-makedonski-klub-nikola-vaptsarov.
67] Џамбазки, 4 октомври 2022 година, Македонско малцинство во Бугарија немало, нема и никогаш нема да има!! , https://www.facebook.com/Djambazki.VMRO
[68] Методиј Иванов, кој во реалноста стои зад провокацијата – Македонскиот клуб „Никола Вапцаров““, https://faktor.bg/bg/articles/koy-vsashtnost-stoi-zad-provokatsiyata-makedonski-klub-nikola- вапцаров
[68] Методиј Иванов, кој во реалноста стои зад провокацијата – Македонскиот клуб „Никола Вапцаров““, https://faktor.bg/bg/articles/koy-vsashtnost-stoi-zad-provokatsiyata-makedonski-klub-nikola- вапцаров
[69] Методиј Иванов, кој во реалноста стои зад провокацијата – Македонски клуб „Никола Вапцаров“, https://faktor.bg/bg/articles/koy-vsashtnost-stoi-zad-provokatsiyata-makedonski-klub-nikola-vaptsarov
[70] ВМРО организира протест против отворањето на Македонскиот културен клуб во Благоевград, 27 октомври 2022 година, ВМРО организира протест срещу откриването на Македонския културен клуб во Благоевград – Общество – Новини Бг (novini.bg)
[71] Македонец кој бил основач на бугарското левичарско движење.
[72]Росен Тахов, Благоевград како престолнина на македонизмот, 02.11.2022 година, https://trud.bg/%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B5% D0%B2%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B4-%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%BE-%D1%81%D1%82%D0%BE% D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B0-%D0%BD%D0%B0-%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE% D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%BC%D0%B0/
[73]https://www.youtube.com/watch?v=PCA6vAALH3M
[74] Решение бр.78, 04.02.2022 година. Апелационен суд, претседател Светла Станимрова
[75] Одбивање на Апелациониот суд № 20220307110109/08.03.2022г., Здружение на репресирани Македонци во Бугарија, жртви на комунистички терор
[76] Следниве одбивања беа цитирани № 20200214133939/ 14.02.2020г.; рег. № 20201116134735/ 16.11.2020 година, рег. № 20210726111922/ 26.07.2021. и судски пресуди бр. 1188 од 10.03.2020 година. № 41/20г. На Окружниот суд во Благоевград, потврдено со № 1149 од 08.06.2020 година.,.№ 1555/2020 година. на Апелациониот суд во Софија; № 6 од 21.01.2021 година, бр. 202/20. на Окружниот суд во Благоевград, потврдено со № 320 од 31.05.2021 година, № 301/2021 година. на Апелациониот суд во Софија; № 59 од 08.10.2021 година, № 146/21г. На Окружниот суд во Благоевград, потврдено со № 78 од 04.02.2022 година, бр. 1110/2021 на Апелациониот суд Софија.
[77] Решение бр.36, 12.04.2022 година. Окружниот суд во Благоевград, претседател Ангелина Бисеркова
[78] Решение № 423, 21.06.2022 г., Апелационен суд Софија, претседател Величка Борилова
[79] Одбивање бр. 20220919101236/20.09.2022 година на Агенција за регистрација, стр.3,4
[80] Решение бр. 315 од 13 мај 2022 година, на Апелацискиот суд во Софија, судија Христо Лазаров
[81] Решение бр. 20220630121016/01/07/2022, Асен Емилов
[82] Решение бр. 82/15.07.2022, Владимир Ковачев
[83] Формата на бугарскиот збор која е употребена тука (очевадно намесно очевидно) е целосно надвор од нормалниот правен речник и е јасен знак дека судијата Владимир Ковачев бил емотивно внесен во случајот и дозволил неговата лична пристрасност и убедувања да влијаат врз пресудата, со што директно дискриминира против луѓе кои имаат различно мислење од неговото.
[84] Одлука број 631, Софија, 11.10.2022, Апелациски Суд, претседател Бистра Николова, страница 2,3.
[85] Одлука бр. 66, Благоевград, 17.06.2022, Окружен Суд – Благоевград, Дванаесетта Комора, Претседател: Атанас И, страница 4., Тони Маскручка, 17.06.2022, „Македонско малцинство“ кај нас повторно бара признание и регистрација (24chasa.bg)
[86] Решение број 633, Софија, 12.10.2022, Апелациски Суд – Софија,Тринаесетти Комерцијален Суд, Претседател Христо Лазаров, страна 6.
[80] Решение бр. 315 од 13 мај 2022 година, на Апелацискиот суд во Софија, судија Христо Лазаров
[81] Решение бр. 20220630121016/01/07/2022, Асен Емилов
[82] Решение бр. 82/15.07.2022, Владимир Ковачев
[83] Формата на бугарскиот збор која е употребена тука (очевадно намесно очевидно) е целосно надвор од нормалниот правен речник и е јасен знак дека судијата Владимир Ковачев бил емотивно внесен во случајот и дозволил неговата лична пристрасност и убедувања да влијаат врз пресудата, со што директно дискриминира против луѓе кои имаат различно мислење од неговото.
[84] Одлука број 631, Софија, 11.10.2022, Апелациски Суд, претседател Бистра Николова, страница 2,3.
[85] Одлука бр. 66, Благоевград, 17.06.2022, Окружен Суд – Благоевград, Дванаесетта Комора, Претседател: Атанас И, страница 4., Тони Маскручка, 17.06.2022, „Македонско малцинство“ кај нас повторно бара признание и регистрација (24chasa.bg)
[86] Решение број 633, Софија, 12.10.2022, Апелациски Суд – Софија,Тринаесетти Комерцијален Суд, Претседател Христо Лазаров, страна 6.
[89] Пресуда број 1386 од 1 август 2022, судија Саша Алексова.
[90] https://struma.bg/%D1%81%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BB%D0%B8%D0%B2-%D0%B3%D0%BD%D1%8F%D0%B2-%D0%BE%D1%82%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%85%D0%B0-%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%8F/
[91] https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=5592956254065851&id=100000545956415&__cft__[0]=AZWUYWMZyzTh-h0v4Yj-GCW91dZnHxmQMxS5FAt3t3PvRtbDLIcV-5flKXMb9WhC-iUJKBuATHB458hAi3tpATwIkFuV2iMToyygfWj8LZWBPDBJoulnuHt7Id6GhYuTuFtk00FAzP1cSjEFvXfW0xkf51smDLTLa8–3qLnLp0nSQ&__tn__=-UK-R Претставка до канцеларијата на регионалниот обвинител, Сандански 19.05.2022 од Кирил Серафимов Тилев
[92] Ова веројатно се однесува на Васил Петров (роден во селото Черниче, а командир на полицијата во Симитли од 2015 до 2021 година) или на Васил Митов (разузнавачки агент и командир на полицијата во Симитли пред 2014 година).
[93] Декрет за отфрлање на барањето да се покренат кривични постапки бр. 6264/2022 од 29.08.2022, од Регионалниот Суд во Благоевград стр. 2 „изнајмените простории..намерата била да се употребат за активности на клуб поврзан со ОМО Илинден“.
[94] Декрет за отфрлање на барањето да се покренат кривични постапки бр. 1961/2022, 07.10.2022 град Гоце Делчев. Иван Чилев, страни 1,2.
[95] Декрет за отфрлање на барањето да се покренат кривични постапки бр. 299/2022, од 08.12.2022., Канцеларија на Регионалниот Обвинител – Благоевград, територијална поделба, град Гоце Делчев, обвинител Карамфил Темелков, стр. 1,2.
[96] Писмо бр. 1142/08.04.22 од Омбудсманот на Р. Бугарија до Атанас Мазнев
[97] Писмо бр. 6985/12.08.22 од Омбудсманот на Р. Бугарија до Стојан Василев.
[98] Жалба на Кирли Тилев до Претседателот на КЗД.
[99] Информација бр. 14-30-47 од 30.05.2022, Ана Џумајлиева.
[100] Инструкција на Претседателот на КЗД бр. 392/14.06.2022
[101] бр. 04-01-22/26.01.2022
[102] X 04-01-22/03/02/2022, Дијана Василева Митева
[103] бр. 99-00-77/19/27.01.2022, потпишано од Албена Јорданова Ангелова
[104] Писмо од Министерството за правда до Стојан Василев бр. 94-Ц-93/21 по преписката бр. 94-Ц-93/21 од 29.04.2022.
[105] Декрет за отфрлање на барањето за покренување кривична постапка бр. 6264/2022 од 29.08.2022, од Регионалниот Обвинител во Благоевград, стр. 2
[106] Споредете го примерот како во овој текст на Викторија Георгиева, дури и македонски организации, кои се бореле против теророт и асимилирањето под режимот на Тодор Живков во 1970-ите години, заедно со сите други до овој момент, се прогласени како да се дел од ОМО Илинден – Ќе му подадеш прст, ќе ти ја земе раката, 01.02.2022, https://trud.bg/%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D1%88-%D0%BC%D1%83-%D0%BF%D1%80%D1%8A%D1%81%D1%82-%D0%BE%D1%82%D1%85%D0%B0%D0%BF%D0%B5-%D1%82%D0%B8-%D1%80%D1%8A%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0/
[107] Писмо на Кирил Тикев до Претседателот на НСИ, Сандански, 8 јуни 2022.
[108] бр. 07-15-128, Софија, 13.06.2022, Сергеј Цветарски, Претседател на НСИ.
[109] За истата препорака, погледнете: https://www.civicsolidarity.org/article/1639/respect-and-recognition-acedonian-minority-bulgaria-strong-condemnation-announcements, пристапено на 16 март 2020
[110] Извештај на Комесарот за човекови права на Советот на Европа по нејзината посета на Бугарија од 25-29 ноември 2019, 31/03/2020 и 6, https://ec.europa.eu/migrant-integration/librarydoc/report-of-the-commissioner-for-human-rights-of-the-council-of-europe-following-her-visit-to-bulgaria-on-25-29-november-2019, и 49
[111] Комесар, и 49
[112] Советодавен комитет на Рамковната конвенција за заштита на националните малцинства, четврто мислење за Бугарија – усвоено на 26 мај 2020, ACFC/OP/IV(2020)001Final, https://rm.coe.int/4th-op-bulgaria-en/16809eb483, & 25 – 27
[113] Советодавен комитет на Рамковната конвенција за заштита на националните малцинства, четврто мислење за Бугарија – усвоено на 26 мај 2020, ACFC/OP/IV(2020)001Final, https://rm.coe.int/4th-op-bulgaria-en/16809eb483, & 31– 36