GJUHA E BANORËVE TË GOLLOBORDËS

Gjuha që ata flasin është maqedonishtja, thonë me krenari banorët e zonës së Gollobordës në Shqipëri, gjë që është mbështetur shkencërisht nga hulumtimi i Diana Petrovska, doktoreshë e shkencave humane. Gjatë vizitës në disa fshatra, në të cilat shpërngulja është për shkak të presionit të vazhdueshëm socio-politik dhe ekonomik, në biseda me vendasit, Petrovska konstaton se dialektet janë ruajtur mirë. Gjuha e tyre është përfshirë në të folmet maqedonase perëndimore, të cilat përmbajnë të gjitha karakteristikat e dialektit maqedonas perëndimor.

“Kur kemi biseduar me gratë vendase, ato e dinë vetëm gjuhën amtare dhe flasin në të, dhe për to është e panjohur dhe nuk e kuptojnë gjuhën shqipe sepse nuk kanë bërë për asnjë ditë mësimi. Po kështu fëmijët që quhen xhagurinja, gjuhën amtare e njohin edhe nga nënat, gjyshet, të afërmit, fqinjët dhe në moshën 7-vjeçare kur fillojnë mësimin, mësojnë gjuhën shqipe dhe shkrimin latin. Disa nga vendasit e dinë edhe alfabetin cirilik, por janë autodidakt sepse i shikojnë programet maqedonase në televizionet maqedonase”. – tha Diana Petrovska, doktor i shkencave humane.

Vend qendror i hulumtimit ka qenë fshati Trebisht, nga ku është bërë regjistrimi i plotë i të gjithë materialit dialektologjik. Petrovska thotë se banorët ishin mikpritës dhe të etur për të biseduar, edhe pse janë harruar nga njerëzit e tyre.

“Vetë deklaroheshin për përkatësinë e tyre etnike, thoshin se janë maqedonas nga Golloborda dhe kudo shihje flamurin kombëtar maqedonas të gdhendur ose në fasada ose në ndonjë suvenire ose në portat e jashtme”. – tha Diana Petrovska, doktor i shkencave humane.

Tekstet dhe regjistrimet audio nga hulumtimi janë publikuar në vitin 2022 në monografinë “Gollobrdski govor”, hulumtimi i parë i organizuar i këtij fjalimi, drejtpërdrejt në terren, nga pala maqedonase.