Xhozef – Sjellja e Bullgarisë ndaj Maqedonisë nuk është aspak miqësore

Vetëm qytetarët e këtij vendi mund të thonë se çfarë është kërcënim për identitetin maqedonas, këtë nuk mund ta thotë askush nga jashtë, as BE-ja e as SHBA-ja, thotë profesor Eduard Xhozef nga Shkolla e Studimeve të Avancuara Ndërkombëtare në Universitetin Johns Hopkins nga SHBA gjatë vizitës së tij në Shkup.

Profesori thotë se vendi përballet me një kërcënim nga Bullgaria, e cila nuk e njeh historinë maqedonase dhe identitetin maqedonas dhe në këtë mënyrë shkel frymën e Marrëveshjes për fqinjësi të mirë midis Bullgarisë dhe Maqedonisë.

“Marrëveshja ka të bëjë me fqinjësinë e mirë dhe sjellja e Bullgarisë nuk është aspak miqësore, madje edhe armiqësore”, thotë Xhozef, i cili mori pjesë në një konferencë ndërkombëtare kushtuar krizës ukrainase.

BE-ja dhe SHBA-ja bënë një gabim që nuk e vendosën Bullgarinë në të njëjtin nivel me Greqinë në negociatat me Maqedoninë, shton ai. Duke krahasuar marrëveshjet që Maqedonia ka bërë fillimisht me Greqinë dhe më pas me Bullgarinë për të zhbllokuar rrugën drejt NATO-s dhe BE-së, Jozefi thotë se ato dy marrëveshje nuk janë në të njëjtin nivel. Marrëveshja e Prespës mes Greqisë dhe Maqedonisë është një kompromis i drejtë, pas të cilit vendi u bë anëtar i NATO-s. Por propozimi francez, i cili hoqi veton bullgare për anëtarësimin e Maqedonisë në BE, nuk është e njejtë. Ai propozim i jep një pozitë superiore Bullgarisë, dhe ky është gjithashtu një gabim i Bashkimit Evropian, thotë Jozefi.

“Tani Maqedonia duhet të kërkojë nga BE-ja, Franca dhe Gjermania dhe të tjerët, dhe të kërkojë afirmimin e identitetit maqedonas, të afirmojë dhe të njohë popullin maqedonas, gjuhën maqedonase dhe aspektet e historisë maqedonase”, thotë Xhozef.

Ai thotë se Maqedonia si shtet i vogël nuk ka nevojë sigurin ta kërkoj nën “ombrellën” e Serbisë, por nën ombrellën e BE-së dhe NATO-s.

“Kam thënë se nacionalizmi serbomadh çon në një Shqipëri të madhe dhe një Shqipëri e madhe është krejtësisht shkatërruese për këtë vend. Ju duhet të balanconi Ballkanin e Hapur me trekëndëshin Shkup-Prishtinë-Athinë, është një trekëndësh i shëndetshëm në të cilin vendet respektojnë kufijtë dhe identitetin e njëri-tjetrit”, thotë Xhozef.

Tashmë vendi duhet t’i përkushtohet sa më shumë reformave, si sundimi i ligjit, lufta kundër korrupsionit, të cilat do ta çojnë shtetin përpara dhe do t’u tregojnë qytetarëve se është real dhe se është i rëndësishëm, shton Xhozef.

Ai sot në Shkup mori pjesë në Konferencën e shtatëmbëdhjetë vjetore ndërkombëtare për ide të reja me temë “Prioritetet e ripërcaktuara: realitete të reja pas krizës së Ukrainës” organizuar nga Universiteti Amerikan Kolegji Shkup (UAKS) në bashkëpunim me UNHCR-në në Maqedoni.

©Makedonium