MISIONI HEROIK I GRUAS MAQEDONASE – MËSUESE NË ZHVILLIMIN E ARSIMIT NË PRESPË

– April 29, 2022Posted in: Opinion

Zona e Prespës, Bashkia Pustec është një zonë me njerëz që e duan arsimin. Arritjet në fushën e arsimit janë të mëdha. Nuk ka familje në Prespë që të mos ketë një fëmijë me arsim të mesëm dhe të lartë. Një rol të madh në këto arritje ka edhe gruaja Prespare – mësuese.

Krisanta Jankulla

Zona e Prespës ka nxjerrë një numër të madh mësuese, të cilët në fillimet e tyre kanë sakrifikuar rininë e tyre dhe kanë dhënë një kontribut të madh. Ata shkuan edhe në fshatrat më të largëta, larg familjeve të tyre. Ky gjest sakrifice në ato ditë ishte heroizëm, sepse atëherë nuk kishte rrugë, as transport, as kushte ekonomike dhe ato heroina të shkencës vinin në shkollë në këmbë te nxënësit e tyre për të zgjeruar shkencën dhe arsimin dhe ktheheshin në familjet e tyre kur mbaronte mësimi, të shtunën pasdite, përsëri në këmbë.

Këto mësuese, t’i quaj me gojëplotë, heroina, janë shumë. Këtu dua të përmend për punën e tyre të palodhur mësueset: Vangjelia Kolevska, Nuna Themelko, Cveta Xhavo, Dola Male, Menka Trajko, Ristana Stavre, Lefteri Male, Bozhana Mitre, Dita Trajko, Maria Vurmo (Sterjo), Todora Shkembi, Krisanta Jankulla, Nikolinka Mitre dhe shumë të tjerë, të cilëve u kërkoj falje nëse kam harruar dikë, duke mos përmendur këtu të gjithë mësueset që aktualisht punojnë në Prespë, Bashkia Pustec. Ata sot janë shumë më të shumtë se meshkujt.

Nga shkollat tona kanë dalë kuadro me njohuri të larta, të cilët japin kontributin e tyre në zonën tonë dhe kudo në Shqipëri dhe jashtë saj. Shkollat tona kanë nxjer nëpët vite mësues të aftë, mjek, ushtarak, profesor universiteti, agronom, ekonomist, fizikant, aktor, deputet… etj. Të gjithë shumë të aftë dhe të suksesshëm në profesionin e tyre. Por të jemi të sinqertë që këto suksese nuk janë vetëm të mësuesve të Prespës, por edhe të mësuesve në mbarë Shqipërinë, ku kanë studiuar dhe studiojnë fëmijët tanë, kjo deri në ditën e hapjes së kufijve, ku tani veç këtu, studiojnë edhe jashtë vendit më së shumti në Maqedoninë tonë.

Siç thotë një fjalë popullore; “Njëra dorë lan tjetrën, të dyja fytyrën”. Fëmijët tanë kur shkonin në shkollë të mesme apo fakultet, megjithëse shokët e tyre e dinin që ishin nga Prespa për shkak të dialektit të tyre në gjuhën shqipe, ata ishin të parët në mësim. Shokët dhe profesorët u thoshin: “Mësoni ju maqedonasit, ju kap koka se hani peshk”. Edhe ky konstatim mund të jetë i vërtetë. Por ne maqedonasit në Shqipëri jemi me fat sepse mësojmë dy gjuhë në të njëjtën kohë, maqedonishten dhe shqipen. Mësuesit dhe mësueset tanë na kanë edukuar që t’i duam të dyja gjuhët njëlloj por dhe dy kombet maqedonas dhe shqiptar. Sepse ne kemi dy gjuhë, atë amtaren, maqedonishten dhe nga ana tjetër gjuhën e vendit ku jetojmë, shqipen. Dhe për këtë ne duhet ti zotërojmë të dyja gjuhët.

Përveç mësimdhënies, mësuesit presparë ishin shumë aktivë në formimin e grupeve kulturore dhe folklorike në të gjitha fshatrat e Prespës dhe në shkollën e tyre dhe çdo vit merrnin pjesë në festivalet folklorike që organizoheshin në zonën tonë. Fatkeqësisht, këto festivale sot janë shuar dhe janë të shkuara për popullin maqedonas në Prespë që i priste me shumë dëshirë.

Detyra morale e mësuesve është: “Të ruajnë dhe të pasurojnë gjuhën amtare, sepse gjuha, siç thonë të diturit, është kurora e një kombi. Sa më e pasur të jetë gjuha, aq më e bukur është kurora. Dhe në këtë drejtim nuk kemi mbetur prapa. Vitet e fundit janë botuar dy libra me material folklorik, të mbledhura me shumë dashuri nga mësuesja Krisanta Jankulla, si pjesë e kulturës së pasur shpirtërore të zonës së Prespës. Njëra nga Fakultetit Filologjik, “Bllazhe Koneski” në Universitetin “Shën Kirill dhe Metodi” në Shkup me titull: “Prozë dhe poezi nga vendlindja ime”, dhe i dyti i botuar nga Instituti i gjuhës maqedonase: “Krste Misirkov” në Shkup. me titull “Shënime nga vendlindja”. Sponsor i librit të dytë është vetë autorja. Mendoj se botimi i librave të tillë duhet të ndihmohet si nga qeveria shqiptare ashtu edhe nga ajo maqedonase, për të motivuar ata që duan të shkruajnë. Në fund, të nderuar pjesëmarrës, le të urojmë njëri-tjetrin: “Të festojmë mijëra vjet arsimim të suksesshëm në gjuhën tonë amtare maqedonase”.

Kumtesa e Krisanta Jankullës në konferencën shkencore “75 vjet arsim në gjuhën amtare maqedonase në Shqipëri” që u mbajt në Tiranë më 21 dhjetor 2019, nën organizimin e partisë Aleanca e Maqedonasve për Integrimin Europian (AMIE).

©Makedonium